Volgens een onjuist bericht verbergen drugsverslaafden met opzet vuile spuiten in zitplaatsen van bussen en treinen om passagiers met aids te besmetten.
Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
Bewering
In het openbaar vervoer moet je oppassen dat je je niet prikt aan spuiten van drugsverslaafden. In Veenendaal is een injectiespuit gevonden in een bus.
Oordeel: onwaar
Bron
Dit periodiek terugkerende bericht verscheen de afgelopen maanden op de clickbaitsites Check-dit.nl, Geweldig.nu, Uitgelicht.nu, Leeftips.nl, Viraalnederland.com en Gezondheidsfeitjes.nl. Ook werd het gepromoot door Facebookpagina’s die verbonden zijn met dit soort sites, zoals Divorce moet doorgaan.
Waarom klopt dit niet?
De foto bij het bericht is afkomstig uit Wenen: daar werden in april 2016 twee spuiten gevonden in de zitting van een tram. Of ze afkomstig waren van drugsgebruikers en of ze besmettelijk waren, is niet bekend. De politie heeft hier begin mei 2016 gebruikers van deze tramlijn voor gewaarschuwd. In dezelfde maand prikte een 21-jarige vrouw zich in een andere Weense tram aan een spuit in een zitplaats. In dezelfde wagon trof de politie nog vijf spuiten aan met bloed eraan. In juni 2016 leek een arrestatie aanstaande, maar sindsdien zwijgen Oostenrijkse media over de zaak.
De bewering op clickbaitsites dat ‘de eerste spuit is gevonden in de omgeving Veenendaal’ vindt zijn oorsprong in een bericht op de Facebookpagina ‘Van en voor Veenendaal’, waarop iemand in juni 2016 de waarschuwing doorgaf met de foto uit Wenen. Verschillende sites ondersteunen hun paniekzaaierij met een screenshot van dat Facebookbericht, dat niets anders is dan een herhaling van het Oostenrijkse nieuws.
De waarschuwing voor besmette spuiten in het openbaar vervoer is eerder gecheckt door de Hoaxwijzer en door ZDDK. Hoewel het inderdaad voorkomt dat mensen zich prikken aan spuiten in het openbaar vervoer – zoals blijkt uit het nieuws uit Wenen – is bewuste besmetting door verborgen naalden ook een bekend motief in broodjeaapverhalen. In verschillende versies werden de naalden verborgen in telefooncellen, in vulpistolen van benzinestations, in ballenbakken en in bioscoopstoelen. In Nederland veroorzaakte een vals e-mailbericht over injectienaalden die werden vastgeplakt aan deurkrukken in treinen in 2002 al onrust onder NS-personeel.
