Al meer dan twee weken staan de media bol van berichten over de twaalf jonge Thaise voetballers en hun coach die vast kwamen te zitten in een grot in Noord-Thailand. De behoefte aan nieuws is groot. Daardoor doen op Twitter verschillende fake video’s van reddingsduikers de ronde, die al meer dan een miljoen keer zijn bekeken.

Wat op 23 juni begon als een dagje voetbaltraining in de Thaise bergen, eindigde in een ramp. Toen zij verrast werden door slecht weer, vluchtten de twaalf voetballers – tussen de 11 en 16 jaar oud – en hun 25-jarige coach de Tham Luang Nang Non-grot in. Het water bleef stijgen en zij kwamen ruim vier kilometer van de ingang vast te zitten.

Inmiddels zijn tien van de jongens gered, en momenteel vindt de reddingsactie plaats waarbij de laatste twee jongens en de trainer worden geëvacueerd. [Update: alle jongens en de trainer zijn gered.] Onder leiding van reddingsduikers worden de jongens naar de uitgang begeleid. Dat is riskant, aangezien bepaalde doorgangen zeer smal zijn en onder water staan. Doordat de behoefte aan beelden van de redding groot is, worden ook oude video’s volop gedeeld als nieuws uit de Thaise grotten. De volgende drie video’s zijn allemaal nep.

  1. Oud beeldmateriaal uit Engeland

Op Twitter verscheen op 7 juli de volgende video:

Bron: screenshot Twitter

De video is inmiddels meer dan 1,5 miljoen keer bekeken. De verspreider van dit bericht, de twitteraar ‘Boboboman’, zegt strikt genomen niet dat het daadwerkelijk om beelden gaat die zijn opgenomen in de Thaise grot omdat hij spreekt over ’the sort of risks’. Desondanks wordt het bericht in retweets wel als echt bestempeld, zoals in de onderstaande screenshot is te zien. Ook Nederlandse twitteraars – waaronder enkele journalisten – hebben dat gedaan.

Bron: screenshot Twitter

Het blijkt beeldmateriaal te zijn van The Dudley Caving Club, een club mensen die getraind zijn grotten binnen te gaan. De beelden zijn gemaakt in grotten in Engeland en Wales tussen 2010 en 2015, en staan op YouTube.

2 Amerikaanse cave divers in Wisconsin

Er is ook nog een andere video waarvan wordt beweerd dat het om beeldmateriaal van reddingsduikers in de Thaise grot gaat.

Bron: screenshot Twitter

Ook in dit geval gaat het om beelden van mensen die aan cave diving doen. De beelden zijn gemaakt in Wisconsin (Verenigde Staten) en in 2012 al op YouTube gezet. Twitteraar Mark Goedhart heeft inmiddels getweet dat hij de eerste zin weg had moeten laten, en het niet om beelden van de Thaise grot gaat.

3 Franse duikers oefenen een redding

Ten slotte trekt een andere fake video ook veel aandacht op Twitter en werd ook door Nederlanders gedeeld:

Bron: screenshot Twitter

Ook dit is een oude video die van YouTube is geplukt en daar al sinds 2010 te vinden is. Te zien is een oefening van reddingsduikers, opgenomen in Frankrijk. De Italiaanse factchecker David Puente bracht gisteren al naar buiten dat het om een fake video ging, die ruim vier miljoen keer was gedeeld naar aanleiding van een bericht op de Italiaanse Facebookpagina La Rampa.