Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.

Bewering

In Amsterdam worden dagelijks dertigduizend lijntjes cocaïne gesnoven

Oordeel

Waar

Bron van Bewering

De column van Bert Wagendorp gaat over de maatschappelijke problemen die cocaïnegebruik veroorzaakt. Het gaat dan niet eens zozeer over de verslavende werking op vaak welvarende, hoger opgeleide gebruikers, maar vooral over de bijbehorende handel en criminaliteit. Bijvoorbeeld doordat met coke-winsten weer andere duistere praktijken worden gefinancierd. Om nog maar te zwijgen van bendeoorlogen en corruptie in Zuid-Amerika. Wagendorp pleit dan ook voor regulering in plaats van een doorgaande War on Drugs.

Waarom klopt dit niet?

Hoe krijg je zicht op statistieken van een grotendeels verborgen handel en gebruik van verdovende middelen? Smokkelaars van cocaïne doen immers geen aangifte bij de douane, laat staan dat je kunt achterhalen hoeveel gram coke kleine dealers gezamenlijk slijten binnen de Amsterdamse stadsgrenzen.

Voor een schatting van het verbruik van verdovende middelen kijken overheden van meer dan zestig  Europese steden regelmatig naar drugsresten in rioolwater. Want restanten en afbraakproducten van drugs die mensen snuiven, spuiten of slikken komen uiteindelijk met de urine in het riool terecht. Ook Nederland doet mee in dit Europese onderzoeksproject, waarbij watermonsters worden genomen bij rioolwaterzuiveringsinstallaties van Utrecht, Amsterdam en Eindhoven.

In het lab van KWR Wateronderzoek worden die geanalyseerd op de aanwezigheid van amfetamine (speed), chrystal meth, cocaïne, cannabis en ecstasy. Jaarlijkse herhaling van metingen geeft een aardig beeld van veranderingen in de drugsconsumptie door de jaren. Opvallend zijn de enorm hoge concentraties ecstacy en crystal meth in het Eindhovens rioolwater, hoogstwaarschijnlijk het gevolg van dumping door drugslabs.

Cocaineresten-in-rioolwater-van-Utrecht-Eindhoven-en-Amsterdam-500×259
Onderzoek aan rioolwater van enkele grote steden laat zien dat de cocaïne-consumptie in Amsterdam het hoogst is. Bron KWR Water.

Het cocaïnegebruik in Amsterdam is al jaren een stuk hoger dan in Utrecht of Eindhoven, blijkt uit rioolwateranalyse. KWR heeft de metingen teruggerekend naar consumptie van pure cocaïne. Op die manier berekend ligt de cocaïneconsumptie in Amsterdam op circa 2,6 gram per dag per duizend inwoners. Als je rekent met het huidige inwoneraantal van Amsterdam (860.000) komt dat neer op ruim 2,2 kilo pure cocaïne per dag. Het Parool komt – zonder berekening te laten zien – tot een schatting van 3,5 kilo per dag. Mogelijk zit het verschil in het feit dat de krant rekent met versneden cocaïne. Cocaïne wordt zelden honderd procent puur verhandeld. Een andere verklaring is dat er wordt gerekend met het aantal inwoners plus het aantal bezoekers en toeristen.

Rest de vraag hoeveel lijntjes je kunt maken uit een gram cocaïne. Volgens het Trimbos Instituut gaan er 4 a 5 uit een halve gram, wat neerkomt op circa tien per gram. Met schattingen van tussen de 2,2 en 3,5 kilo komt dat omgerekend neer op 22.000 a 35.000 lijntjes.

Conclusie

Door rioolwateronderzoek is een globale schatting te maken van het cocaïne-gebruik in Amsterdam. Die statistieken geven aan dat er in de hoofdstad dagelijks omgerekend 2,2 kilo pure cocaïne wordt geconsumeerd, wat je kunt vertalen in tienduizenden lijntjes. De claim dat in Amsterdam dagelijks dertigduizend lijntjes in neusgaten verdwijnen, kan daarom als waar worden beoordeeld.

Correctie 5-9-2018 12:10 De kop boven het artikel is aangepast, om te benadrukken dat de check draait om inschatting van gebruik in Amsterdam, en niet zozeer het gebruik door Amsterdammers. Toeristen en andere bezoekers van Amsterdam zijn namelijk medeverantwoordelijk voor het totaalgebruik. Jellinek publiceert gebruikscijfers van cocaïne in Nederland en Amsterdam.

arno van t hoog

Arno van 't Hoog

Factchecker Nieuwscheckers

Arno van ’t Hoog is wetenschapsjournalist en werkt als factchecker voor Nieuwscheckers. Als wetenschapsjournalist, gespecialiseerd in …
Profiel-pagina