HOAX: Baking soda: een middeltje tegen alles?

Baking soda of zuiveringszout (natriumbicarbonaat) is een wondermiddel dat onder andere kanker kan genezen. De farmaceutische industrie zou dit middel in de doofpot willen stoppen.

Onwaar

De website wanttoknow.nl heeft een uitgebreid overzicht van alle kwaaltjes die baking soda zogenaamd zou genezen. Wie verder zoekt, vindt nog veel meer pagina’s waar het wondermiddel wordt aangeprezen, bijvoorbeeld op healthbytes.me, kankerhoeverder.nl, naturotheek.com en gezondetips.nl.

Op wanttoknow.nl staat een lijst van wel 50 verschillende dingen waar natriumbicarbonaat je bij zou kunnen helpen, van het schoonmaken van je barbecue tot het bleken van je tanden. Ook zou het helpen bij kanker, diabetes en griep. Het klinkt te mooi om waar te zijn, en dat is het ook.

De voornaamste reden om baking soda te gebruiken is volgens wanttoknow.nl omdat het een natuurlijk middel is. Dit is een vorm van de naturalistische dwaling , een drogreden die stelt dat alles wat natuurlijk is goed is. Je hoeft maar naar een giftige paddenstoel, arsenicum of de malariamug te kijken om te snappen dat natuurlijk niet gelijk staat aan gezond. Omgekeerd staat synthetisch ook niet automatisch gelijk aan ongezond.

Een van de belangrijkste voordelen van natriumbicarbonaat is volgens wanttoknow.nl de zogenaamde neutraliserende eigenschap. Deze uitspraak is zo vaag dat het moeilijk te achterhalen is wat er eigenlijk mee bedoeld wordt. Misschien wordt gezinspeeld op de bufferende werking van natriumbicarbonaat. De stof kan gebruikt worden om de zuurgraad van een oplossing stabiel te houden. Natriumbicarbonaat is ook een van de stoffen die de zuurgraad van ons bloed reguleert. Waarom de bufferende werking baking soda tot een geschikt medicijn maakt, wordt echter niet verder uitgelegd.

Wanttoknow.nl beweert dat natriumbicarbonaat een ‘eerste klas medicinale behandeling van kanker’ is. In het artikel van de Amerikaanse kankeronderzoeker Gillies dat de site aanhaalt, staan inderdaad aanwijzingen dat natriumbicarbonaat in muizen uitzaaiingen van bepaalde soorten kanker zou verminderen. Dit maakt het nog niet tot een goed medicijn. Dat er in muizen een effect was, betekent niet dat het ook in mensen effectief is.

In een recent artikel zegt Gillies terughoudend te zijn met het gebruik van natriumbicarbonaat in mensen. Om effectief te zijn tegen uitzaaiing zouden volgens Gillies grote hoeveelheden natriumbicarbonaat moeten worden ingenomen. Dit zou kunnen leiden tot een teveel aan natrium in het lichaam.

Wanttoknow.nl beweert dat in ‘de laatste tientallen jaren een heftige toename waar te nemen [is] van de ongezonde zuurtegraad van het menselijk lichaam’. Een boude stelling, zonder enige bronvermelding.

Wanttoknow.nl heeft wel gelijk dat een verstoring van de pH van het lichaam ernstige gevolgen kan hebben. Gelukkig is ons lichaam erg goed in staat om die zuurgraad zelf te reguleren. Bij gezonde personen ligt de pH van het bloed tussen de 7,35 en 7,45. Dat is een relatief krap spectrum. Zelfs een kleine afwijking naar boven of beneden kan grote gevolgen hebben voor de gezondheid.

Het is daarom gevaarlijk om zelf te proberen de zuurgraad van het bloed aan te passen met baking soda. Zeker het direct inspuiten van natriumbicarbonaat, waar het artikel naar verwijst, kan bijzonder gevaarlijk zijn. Als de pH van het bloed boven de 7,45 uitkomt worden de zenuwen overgevoelig, wat kan leiden tot trillingen, spasmes, misselijkheid en uiteindelijk tot hartritmestoornissen of een coma.

Zoals wanttoknow.nl zelf al zegt: ‘ELKE biochemische reactie is gevoelig voor pH-waarde (zuurtegraad) van het lichaam’. Ga er dus niet zelf mee lopen rommelen.

Er wordt tussen neus en lippen door ook nog genoemd dat natriumbicarbonaat zou helpen bij astma en nieraandoeningen. Het kan voorkomen dat patiënten met deze aandoeningen een te lage bloed-pH ontwikkelen. Een gedoseerde hoeveelheid baking soda kan het bloed-pH weer op peil krijgen, maar dit is eigenlijk alleen symptoombestrijding. De astma of nieraandoening wordt niet genezen.

Natriumbicarbonaat zou het lichaam helpen om van gifstoffen af te komen door het te laten ontgiften. Ontgiften is een populair proces en vele andere producten zouden het lichaam hier mee kunnen helpen. Denk bijvoorbeeld aan sapkuren. In feite is er niet zoiets als ontgiften. Onze lever en nieren zijn voortdurend bezig met filteren en uitstoten van schadelijke stoffen. Ze hebben geen speciale drankjes of voeding nodig om hiermee te beginnen.

Er zijn wel degelijk klinische toepassingen van natriumbicarbonaat, vooral in het regelen van de zuurgraad van het lichaam. Maar die toepassingen zijn grotendeels beperkt tot het aanpakken van symptomen.

Kanker aanvallen door de zuurgraad is een mogelijk interessante behandelmethode. Dat betekent echter niet dat je zomaar baking soda moet gaan eten. Het is geen geneesmiddel en de mogelijke bijwerkingen zijn ernstig.

Baking soda wordt ook niet verzwegen door de farmaceutische industrie. Gillies en andere onderzoekers kunnen hun onderzoek naar de pH van tumoren gewoon in gerenommeerde vakbladen presenteren. het middel is dus niet, zoals wanttoknow.nl beweert, in de doofpot gestopt.

Wie meer wil weten over de onzin van ontgiften kan dit artikel van de Guardian lezen De Amerikaanse Ben Kim heeft een leuke blogpostgeschreven over de hype rond lichaams-pH.