Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
Bewering
Criminelen [plakken een biljet van 100 euro op de autoruit als loktruc
Oordeel
Onwaar
Bron van de bewering
Eerder schreef Nieuwscheckers al over trucs met eieren, een pop op de weg, en een shirt om de ruitenwisser. We kunnen de lijst van zogenaamde loktrucs verder uitbreiden: ditmaal gaat het over een bankbiljet op je autoruit. Wanneer automobilisten uitstappen om het biljet te pakken zouden criminelen toeslaan en je auto stelen. Dat melden volgendevideo.nl en dagelijkseweetjes.nl.
Net als in de voorgaande berichten krijgt het verhaal meer gewicht doordat de politie erbij betrokken wordt. Dagelijkseweetjes: ‘want de politie waarschuwt natuurlijk niet voor niets hiervoor’. Dit wekt de suggestie dat de Nederlandse politie mensen probeert te behoeden voor deze truc, en dat het ook op Nederlandse bodem plaatsvindt.
Waarom klopt dit niet?
Dit soort berichten circuleert al sinds 2004, maar noch in Nederland, noch in de VS hebben de autoriteiten getuigen gesproken van de bankbiljet-truc. Tegen de factcheckers van de Amerikaanse site Snopes verklaarde de politie dat een dergelijke strategie ongewoon is voor autodieven. Die slaan vooral spontaan toe wanneer de gelegenheid zich voordoet. Het plannen en organiseren van zulke misdaden is ongewoon en inefficiënt. Bovendien is het aannemelijker dat automobilisten het bankbiljet verwijderen voordat ze instappen.
Een waarschuwing van de ‘politie’
De geloofwaardigheid van dit bericht werd echter versterkt toen een hoofdagent uit Illinois de e-mail naar zijn dochters doorstuurde vanaf zijn werkmail, inclusief zijn handtekening met gegevens van de politie in Illinois. Doordat het om een officiële waarschuwing leek te gaan kreeg het bericht meer gewicht, en circuleerden er al snel versies van het verhaal waarin de politie van Illinois, Florissant (Missouri), Montgomery, San Diego of Wetaskiwin (Alberta) betrokken werd. De politiekorpsen van deze plaatsen nemen echter allemaal afstand van het bericht.
Uiteindelijke bereikte het bericht Nieuw-Zeeland, waar de politie zich zelfs genoodzaakt voelde om op de geruchten te reageren met een persbericht:
“Police are urging people who receive an email about tactics used in supposed ‘carjackings’ to delete it rather than forwarding it to friends and family, as it is an urban myth.”
Televisiereportage
De bovenstaande video van het televisiestation WJLA uit Washington komt uit 2014. Ze maakten een korte reportage over de truc omdat zij hier ‘meldingen over kregen’. Gezien de discutabele oorsprong van het bericht, dat een ‘urban myth’ wordt genoemd, concludeert Snopes dat de reportage op niets meer gebaseerd lijkt te zijn dan geruchten.
Eerdere berichten in Nederland en België
Het verhaal circuleert zoals gezegd al een lange tijd op het internet. Zo ook in Nederland: de eerste berichten verschenen aan het einde van 2004. Toen ging het om een kettingmail waarin gewaarschuwd werd voor ‘een papier op de achterruit’.
De kettingmail is toentertijd niet alleen door bezorgde burgers verspreid: ook politie en pers deden mee. Het ANP waarschuwde in 2008 voor de truc. Trouw, het Reformatorisch Dagblad en andere media namen het nieuws over. Bron: de politie. Een dag later, op 24 januari 2008, moest het ANP rectificeren:
“Het ANP trekt het bericht ‘Politie Rotterdam waarschuwt voor truc autodieven’ van woensdag 23 januari in. De politie laat donderdag weten dat de informatie die ze woensdag desgevraagd gaf, niet klopt.”
De politie uit het Belgische Gent ging een paar jaar eerder – in 2005 – nog een stapje verder en gaf zelf een officiële waarschuwing uit met de kop ‘nieuwe carjacking-methode’. Hierin werd dezelfde methode gepresenteerd: ‘Een papier wordt op de achterruit van een geparkeerde wagen gekleefd.’
Ondanks al deze ontkenningen circuleert de waarschuwing anno 2017 nog steeds.
