‘Bewijs’ betrokkenheid Antifa bij Elsfestrellen komt van fake Facebookpagina

Activisten van Antifa hebben zelf op hun Facebookpagina Antifa Nederland aangekondigd de demonstratie Elsfest te verstoren.

Onwaar

‘Els Rechts’ (Els Noort), de organisator van de demonstratie tegen het asielbeleid, waarschuwde al op 26 augustus dat linkse activisten de bijeenkomst op 20 september wilden verstoren. Op haar X-account (met inmiddels meer dan 26.000 volgers) plaatste ze een screenshot van de Facebookpagina Antifa Nederland (gearchiveerd). Die kondigt een tegendemonstratie aan van krakers, queers, antifascisten en andere ‘linkse burgers’. 

Een dag later, op 27 augustus, signaleert ook nieuwssite Nieuwrechts, op basis van dezelfde Facebookpagina: ‘Antifa dreigt rechtse demonstratie op Malieveld te verstoren’ (gearchiveerd).

Om negen over vijf op de dag van de demonstratie zelf, als Elsfest al is ontaard in geweld en vernielingen, post Els Rechts op X (gearchiveerd) nogmaals een screenshot van de Facebookpagina Antifa Nederland. Eerder die dag is daar een bericht verschenen dat antifascisten vermomd als medestanders van Els aanwezig zijn op het Malieveld. Ook is ‘Antifa Nederland’ er trots op dat beoogde headliners van PVV en FVD hebben afgezegd ‘omdat ANTIFA heeft gedreigd met tegenacties’. 

Tal van X-gebruikers sloten zich hierbij aan: Antifa had de demonstratie gekaapt. Ook Dorien Rookmaker – ex-FVD, nu nummer 2 op de lijst van BVNL en een van de sprekers op Elsfest – sprak een dag na de rellen op X over ‘geplande sabotage’: ‘De in zwart geklede hooligans kunnen elke demonstratie in discrediet brengen. En waren beslist GEEN aanhang. Het waren relschoppers van antifa die, zo schreven ze zelf op sociale media, uit waren op verstoring.’ (gearchiveerd)

Op 23 september hield ook FVD-Tweede Kamerlid Gideon van Meijeren voor de camera van PowNed vol: ‘Er is een account Antifa Nederland dat sympathiseert met Antifa en dat heeft aangegeven aanwezig te zullen zijn onder de demonstranten.’ 

De screenshots van de (inmiddels verwijderde) Facebookberichten over Elsfest zien er op het eerste gezicht uit alsof ze afkomstig zijn van Antifa-activisten. Maar de pagina waarop ze gepost zijn, is deel van een netwerkje van Facebookpagina’s dat is opgericht om Antifa te trollen. [Update, 24 sep. 2025: Inmiddels is de hele Facebookpagina verdwenen.]

‘Antifa Nederland’ heeft ongeveer 1300 volgers; voordat Elsfest de pagina beroemd maakte, waren dat er minder dan duizend. De pagina draagt de huidige naam pas sinds 25 juni 2025. Op 19 mei 2023 is de pagina van start gegaan als ‘AFA Ter Apel/Nieuw-Weerdinge’, naar eigen zeggen gerund door een commune van krakers met een bijstandsuitkering. 

Op de pagina zijn veel comments te vinden die twijfel uitspreken over de authenticiteit ervan. Bovendien waarschuwde de site Afanederland.org, die al sinds 2002 bestaat, op 10 juli voor de Facebookpagina van ‘Antifa Nederland’. Na Elsfest werd die waarschuwing herhaald door een Facebookpagina met bijna identieke naam, AFA Nederland, die sinds 2023 niet meer actief was. 

Op 12 september, meer dan een week voor Elsfest, stelde ook AFA Utrecht vast: ‘“Antifa Nederland” is een facebook pagina die geen banden heeft met de radicaal antifascistische beweging AFA Nederland (Antifascistische Actie Nederland) en werkelijk niemand in de actieve Antifa beweging kent deze groep.’ Ook waren medestanders niet op de hoogte van een tegenprotest op het Malieveld, in tegendeel: die hadden voor 20 september in Amsterdam de demonstratie ‘de straat op voor solidariteit’ in hun agenda staan.

Drie dagen na Elsfest benadrukte Afanederland.org nog eens dat de makers van de Facebookpagina Antifa Nederland ‘geen enkele connectie [hebben] met daadwerkelijke antifascistische groepen. Een snelle blik op hun Facebookpagina maakt duidelijk dat ze er vooral op uit zijn om rechts-extremisten op te hitsen, desinformatie te verspreiden en antifascisten in diskrediet te brengen.’

Veel van de posts van Antifa Nederland zijn boosmakertjes (‘rage bait’), die naadloos aansluiten bij radicaal en extreem-rechtse talking points. Berichten over asielzoekers heten met name alleenstaande mannen welkom en prijzen opvang aan in luxe hotels. 

Foto’s van halfnaakte mannen met leren hondenmaskers en dragqueens die voorlezen aan kinderen drukken de voorgewende solidariteit uit met de LGBTQIA+-gemeenschap. Een foto van de activist die ‘Never again is now’ op het monument op de Dam spoot, krijgt het bijschrift: ‘In linkse kringen wordt de persoon die het monument heeft beklad als strijder voor de mensenrechten gezien.’ 

De pagina ‘Antifa Nederland’ maakt deel uit van een groep soortgelijke pagina’s, gestart in 2017, die naar elkaar verwijzen en elkaars berichten overnemen: AFA Wassenaar, AFA Westland-Duindorp-Scheveningen, AFA Schin-op-Geul en AFA Bemmel. De meeste hebben minder dan honderd volgers. Uit 2016 stamt de succesvollere pagina Vluchtelingen en asielzoekers welkom in Nederland (4.600 volgers).

Om een indruk te geven van de inhoud: ook AFA Wassenaar is naar eigen zeggen een commune van antifascisten, XR en Kick Out Zwarte Piet, gevestigd in een kraakpand, en pleit ervoor de grenzen ‘volledig open te houden’ voor ‘alle Vluchtelingen, Asielzoekers en Ongedocumenteerde Migranten van Kleur’, ‘zelfs als het er 100 miljoen zijn en onze overheid failliet gaat’. Ook ‘Moslimmannen met meerdere Vrouwen’ moeten zich welkom voelen.

De verzonnen aankondiging op de hoaxpagina ‘Antifa Nederland’ dat Antifa de demonstratie op het Malieveld zou verstoren, is na de rellen gebruikt om het geweld goed te praten: niet extreem-rechtse geweldplegers maar Antifa-activisten zouden de ware schuldigen zijn. Maar mogelijk droegen de nepberichten ook bij aan het geweld, zo blijkt uit een reconstructie die de Volkskrant vandaag publiceerde. 

‘De aangekondigde tegendemonstratie lijkt te hebben gewerkt als een rode lap op een stier’, schrijft de Volkskrant op basis van socialemediaposts van hooligans en extreem-rechtse activisten. ‘Vanaf dat moment verschenen ook in extremere groepen oproepen om naar Elsfest te komen.’

Een woordvoerder van de politie Den Haag laat Nieuwscheckers weten dat er geen concrete aanwijzingen zijn dat Antifa-activisten aanwezig waren bij de rellen. Op de vragen of de politie op de hoogte was van de opruiende teksten op de fake Facebookpagina en of ze daar actie tegen heeft ondernomen, wil de woordvoerder geen antwoord geven.

Berichten van de Facebookpagina ‘Antifa Nederland’ die worden aangevoerd als bewijs van een aangekondigde linkse tegendemonstratie tijdens Elsfest zijn niet wat ze lijken. Ze zijn afkomstig van een Facebookpagina waarvan de maker of makers zich voordoen als linkse activisten om Antifa in een kwaad daglicht te stellen.