Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
Bewering
Boeren boren tegenwoordig gaten in hun koeien om zo meer winst te maken
Oordeel
Deels onwaar
Wat klopt er wel en wat niet?
Dat er daadwerkelijk koeien zijn die rondlopen met een luikje in hun buik, klopt. Het gaat hierbij om een veelgebruikte techniek, fistulatie, waarbij niet alleen koeien, maar ook andere diersoorten, zoals schapen en geiten, van een soort afsluitbaar luikje kunnen worden voorzien. De procedure wordt door een dierenarts uitgevoerd en zowel binnen de diergeneeskunde als binnen het veterinaire onderzoek toegepast.
Het is geen moderne uitvinding: uit een wetenschappelijke publicatie uit 1939 blijkt dat fistulatie al wordt toegepast sinds 1886. De techniek is in de loop der jaren steeds verder verbeterd, waardoor het steeds minder belastend is geworden voor de koe. Het artikel vermeldt dat dieren doorgaans snel van de ingreep herstellen en de volgende dag alweer normaal eten.
In 2003 interviewde de Volkskrant dr. ir. Jan Dijkstra, die de techniek voor zijn onderzoek ook regelmatig toepast. Zijn bevindingen ondersteunen de claims van de wetenschappelijke publicatie. In dit interview vertelde hij: “’We hebben niet de indruk dat een koe veel merkt van zo’n luikje. Je kunt het opendrukken en je hand erin steken, terwijl het dier rustig staat te eten.”
Met zijn onderzoek hoopt Dijkstra dat koeien in de toekomst van beter gebalanceerde voeding kunnen worden voorzien. Hij stelt dat dit in het Westen niet veel meer zuivelproductie op zal leveren, “omdat wij hier al aan de top zitten”. Dijkstra wil daarom vooral het lot van koeien verbeteren.
In een interview met Modern Farmer, een Amerikaans agrarisch tijdschrift, vertelt Dr. Brian Aldridge, specialist in de interne geneeskunde van grote dieren aan de ’College of Veterinary Medicine’ in Illinois, over het belang van fistulatie. Hij legt uit dat de micro-organismen in de maag van een koe van levensbelang zijn: als het interne milieu van de maag verstoord raakt, kan de koe sterven.
Door middel van een fistula kan het interne milieu van de ene koe naar de andere worden overgedragen. Zo kan een gezonde koe het leven van een zieke soortgenoot redden.
Ook bij mensen wordt soms de darmflora van de ene mens op de andere overgedragen, al gaat dat niet via een luikje in de maag. Op de website van de Maag-lever-darmstichting valt een artikel te lezen over een zogeheten ‘poeptransplantatie’, waarbij een waterige oplossing van de ontlasting van een gezond persoon door middel van een neussonde in een ziek persoon wordt ingebracht. Momenteel wordt dit alleen nog maar uitgevoerd in het kader van wetenschappelijk onderzoek, maar mogelijk kan het in de toekomst bij verschillende ziektes worden toegepast.
Conclusie
In tegenstelling tot wat clickbaitsites beweren, wordt fistulatie dus niet routinematig toegepast op de hele veestapel van een boer om de winst te vergroten, maar om zieke koeien te genezen. Ook voor onderzoek worden dieren wel eens van een fistula voorzien, om hun lot binnen de zuivelindustrie te verbeteren. De ingreep wordt bovendien altijd door een dierenarts uitgevoerd en dus zeker niet door boeren.
Bronnen
- A. T. Phillipson, J. R. M. Innes. (1939). PERMANENT STOMACH FISTULAE IN RUMINANTS. The Institute of Animal Pathology, University of Cambridge.