“Mannen zijn de grootste roddelaars.” Dat laat een kop op de website van De Telegraaf op 7 april weten. In het artikel staat: “Ze roddelen wat af die, jawel, mánnen! Gemiddeld roddelen ze 76 minuten op een dag, vrouwen besteden gemiddeld ‘maar’ 52 minuten per dag aan achterklap.”
Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
Het bericht was al eerder in de Britse media verschenen. Op 1 april berichtten Daily Express, Daily Star en Telegraph over dit nieuwtje. In het stuk van die laatste krant valt zelfs te lezen dat voor 31% van de mannen roddelen met de partner beter voelt dan seks.
De bron van het nieuws
Wat betreft de bron wordt steeds verwezen naar een zeker onderzoeksbureau met de naam OnePoll. Laten we eens kijken op de website van dit bedrijf.
De firma blijkt uitsluitend online te werken, en wel door mensen vragenlijsten in te laten vullen over een scala aan onderwerpen, met vragen variërend van ‘hoe veel keer per dag jammert u ergens over?’ tot ‘wie was de Britse premier tijdens de Eerste Golf Oorlog?’ Iedereen kan direct een account aanmaken en beginnen met het beantwoorden van vragen.
Opvallend detail is de tekst “Onepoll Cashback” in de leidende banner van de site. Wat zou dat zijn? Nadere inspectie leert dat Onepoll de aangemelde leden graag betaalt voor het invullen van vragenlijsten, en de instantie Onepoll Cashback is opgericht om alle bijkomende financiële administratie te regelen.
Geld verdienen
Maar wacht even. Als ik geld kan verdienen met een paar klikken van de muis, maak ik ook een account. Dus een twee drie, zo gepiept, ik kan beginnen. Er wordt me een behoorlijke serie lijsten gepresenteerd, met consequent het te verdienen bedrag ernaast. Ik kies voor een poll over mijn uitgavenpatroon, waar ik 10 pence mee kan verdienen.
De vragen zijn talrijk, 21 in totaal, en elke vraag telt veel antwoordmogelijkheden. Het kost me een kwartier om de lijst volledig in te vullen. Hoeveel heb ik dan op uurloon verdiend? 10 pence in een kwart uur, dus 40 pence of ongeveer 45 eurocent per uur (wisselkoers van 28 april 2009). Niet erg lucratief, dus.
Beter idee: we lezen de vragen niet echt, we vullen maar gewoon iets in. Ik ga voor een poll die ik samen met mijn kinderen – die ik niet heb – moet invullen, en klik, zonder ook maar een enkele vraag te lezen, de lijst vol. Binnen dertig seconden ben ik dan ook klaar. Kan dit door de beugel? “Your survey results have been stored and your account has been credited with £0.10. Thank You.” [vertaling: ‘Uw antwoorden zijn opgeslagen en uw tegoed is aangevuld met 10 pence. Dank u wel.’]
Dus wat is nu mijn rendement? 10 pence in een halve minuut, dus 120 x 10 = 1200 pence of 12 pond of 13 euro en 50 eurocent per uur. Kijk, dat is goed geld verdienen. Als ik een vaste klant van OnePoll was, zou ik op deze manier te werk gaan. En als de meeste mensen zo denken, dan is de uitslag van zo’n poll natuurlijk helemaal niets waard.
De vraag is dus wat het bedrijf voor preventieve maatregelen in huis heeft tegen dit soort praktijken. Maar na meerdere e-mails aan de informatieafdeling, waarin ik nadrukkelijk vraag hoe men omgaat met klanten zoals ik, blijft een antwoord uit. Men kan van deze firma dus met grote waarschijnlijkheid aannemen dat ze die meetregelen niet heeft, en dat ze zelf in het duister tast over de betrouwbaarheid van haar eigen polls.
Britse mannen
En dan is er nog het Britse karakter van de site. In haar persbericht over de uitslag van de roddelpoll meldt OnePoll dat ze mondiaal opereert, maar is deze vragenlijst ook daadwerkelijk ingevuld door mannen uit meer dan alleen het Verenigd Koninkrijk? Nu, op die vraag wil men dan weer wel reageren: “Het land waar dit onderzoek betrekking op heeft is het Verenigd Koninkrijk.”
Onzeker is dus of Britse mannen aan Nederlandse gelijkgesteld kunnen worden. Veronderstellend dat De Telegraaf het over Hollandse mannen had, concluderen we dat een dergelijke uitspraak ongefundeerd is, ook in het geval het onderzoek van OnePoll wel representatief is voor Britten.
Reactie De Telegraaf
“Ik kwam het bericht tegen in Daily Express”, zegt Frieda Ciblak van de redactie VROUW van De Telegraaf. En heeft ze iets gedaan om de validiteit te checken? “Tja, ik ben naar de site van OnePoll gegaan, meer niet. Voor die berichten op internet hebben we helaas niet zoveel tijd. We kunnen niet alles volledig checken.” En in hoeverre zegt dit iets over Nederlandse mannen? “Ik wist wel dat de poll alleen onder Britten was gehouden. Maar het waren er 5000, dat leek me wel representatief. Niet voor Britten, maar voor mannen in het algemeen.”
Twee slotnoten zijn op hun plaats. Ten eerste zal het sommigen opvallen dat de datum van het persbericht gelijk is aan 1 april 2009. Maar “it was not an April fools,” reageert OnePoll. En dan is er het feit dat het hier om een poll ging waaraan praktisch iedere internetgebruiker mee kon doen. En hoeveel waarde kunnen we daar tegenwoordig nog aan hechten?
In andere vragenlijsten schroomt Onepoll niet haar commerciële doeleindeinden bloot te geven. Een poll over malaria wordt voorafgegaan door een aantal te belangrijke regels waar de deelnemer het mee eens dient te zijn. De eerste: “Ik begrijp dat dit onderzoek gesponsord is door een farmaceutisch bedrijf”. Dan, de derde regel: “Uitkomsten van dit onderzoek kunnen gebruikt worden voor promotionele activiteiten door het farmaceutisch bedrijf dat het onderzoek sponsort.”
