Je had er je vrienden mee moeten kunnen verrassen: de glazen bol van iGoogle. Door middel van deze gadget, zou men al “ruim van tevoren” de uitslag van het Eurovisie Songfestival 2009 kunnen raden. Nieuwscheckers hoopt dat niemand zijn geld heeft gezet op één van deze peilingen, zelfs niet op de allerlaatste – van 14 mei, twee dagen voor de uitslag bekend werd. Er klopt namelijk niet zoveel van als onder andere AD.nl ons wil doen geloven.
Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
AD.nl meldt op 17 mei dat zoekopdrachten op Google een grote mate van voorspelbaarheid kunnen hebben. Dit gold dan recentelijk voor het Eurovisie Songfestival, waarvoor Google een speciale ‘glazen bol-website’ heeft opgericht. “Het aantal zoekopdrachten naar namen van de deelnemers was vrijwel gelijk aan de echte uitslag,” schrijft het AD.
Volgens deze voorspellingswebsite van Google zou Alexander Rybak uit Noorwegen, met het folklorenummer ‘Fairytale’, de winnaar zijn – en dat kwam natuurlijk uit!
Maar dan meldt AD.nl vervolgens dat de “rest van de uitslag ook aardig overeen bleek te komen”, met alleen het volgende bewijsstuk: Azerbeidzjan is derde geworden, en stond bij Google “ook in de top tien”. Eerlijk is eerlijk, ze zeggen erbij dat ze er met Yohanna uit IJsland (geschat op 25, hoewel AD.nl het op 18 houdt), behoorlijk naast zaten: zij werd tweede.
Extreme missers
Nieuwscheckers legde de laatste voorspellingen van Google – die van 14 maart – naast de werkelijke uitkomst en kwam tot een heel andere conclusie dan Google en AD.nl. Kort gezegd kloppen alleen de voorspellingen van Noorwegen en die van Duitsland (in beide lijsten op nummer 20).
Naast de miscalculatie van IJsland ging Google ook de mist in met Estland en Moldavië (twaalf plaatsen hoger dan voorspeld), Roemenië en Armenië (dertien plaatsen hoger), Bosnië-Herzegovina (24 plaatsen hoger) en Zweden (zestien plaatsen lager). Dit zijn de extreme gevallen; de anderen zaten iets dichter in de buurt van de werkelijke uitkomst. Gemiddeld heeft Google zich negen plaatsen vergist: niet bepaald een accurate schatting in een top 25. Armenië, dat in de top tien is geëindigd, kwam in Googles top 25 niet eens voor.
Ook de puntenverdeling klopt alleen bij Alexander Rybak, op één klein puntje na. Maar vervolgens wil Google de drie beste landen elk veel meer dan 200 punten geven; de voorspelde nummer twee, Turkije, krijgt er zelfs 358. In werkelijkheid kreeg de nummer twee, IJsland dus, er maar 218. Nummer drie zou volgens Google 277 punten krijgen, en kreeg er maar 207.
Vanaf de achtste plaats gaat het juist de andere kant op mis: Google schat de punten die degene op die plaats krijgt veel te laag in. Gemiddeld zit Google er 73 punten naast met zijn schatting.
Voldoende/onvoldoende
Als we zeggen dat een volledige overeenkomst perfect is, een verschil van vijf of minder plaatsen redelijk, een verschil van zes tot tien plaatsen matig en alles daarboven slecht, komen we op het volgende uit: Google schatte 8% goed, 32% redelijk, 24% matig en 36% slecht. Waarom heeft het AD er dan toch voor gekozen om het nieuws te brengen? Peter Otte, auteur van het stuk op AD.nl: “Zo diepzinnig en mathematisch hebben we er niet naar gekeken.”
Google heeft duidelijk een probleem met zijn glazen bol. Michel van der Ven schrijft op zijn blog over technologie en multimedia, T-zine, dat de populariteitspoll gebaseerd op zoekopdrachten misschien niet helemaal representatief is, omdat veel Eurovisiesongfestivalkijkers niet eens internet hebben. Misschien is dit de verklaring voor het falen van Googles voorspelling. Hoe het ook zij, geef gewoon je verlies toe en communiceer niet naar andere media dat je voorspellingen wél kloppen. Google kan ook niet alles.
