Voor Nieuwscheckers was 2018 het jaar waarin we schreven over mensenvlees, zoenen tegen hooikoorts, Fortnite, pure chocolade, placenta eten, een haai op een parkeerplaats en boe-roepen op de Erasmusbrug. Maar we begonnen ook met een nieuwsbrief en maakten diverse uitlegvideo’s. We geven je graag een overzicht van de best gelezen factchecks van 2018.
Nummer 1: Olijfolie op je nuchtere maag: goed voor je gezondheid?
Olijfolie doet wonderen voor onze gezondheid en met name als je het ’s ochtends drinkt op een nuchtere maag. Die claim bleek deels onwaar te zijn. Nergens in de wetenschappelijke literatuur staat beschreven dat olijfolie ’s ochtends moet worden genuttigd. Het toevoegen van extra vergine olijfolie aan het dieet is voldoende om te profiteren van positieve gezondheidseffecten als het beperken van bepaalde risico’s op kanker en het verminderen van ontstekingswaarden in het bloed.
Nummer 2: Helpt medisch tapen tegen hooikoorts?
Diverse fysiotherapeuten claimden afgelopen voorjaar dat medisch tapen – dus het aanbrengen van kinesiotape op de rug dat ook gebruikt wordt bij blessures – hooikoortsklachten vermindert en de aandoening op den duur zelfs laat verdwijnen. Uit de uitgebreide factcheck blijkt dat die claim onwaar is. Er is geen wetenschappelijk onderzoek waaruit blijkt dat het medisch tapen effect heeft, en bovendien refereren de fysiotherapeuten naar een kleinschalig onderzoek waar niet is gekeken naar mogelijke effecten van andere factoren (bijvoorbeeld medicijngebruik).
Nummer 3: PR-bureau Mediatic verspreidt onzin over mannen die geen vrouw als baas willen
Afgelopen juli verspreidde PR-bureau Mediatic een persbericht waarin werd beweerd dat driekwart van de jonge mannen geen vrouw als baas wil. Verschillende media, waaronder het Algemeen Dagblad en Hart van Nederland namen het nieuws over. In het onderzoek waar Mediatic naar refereert, hadden respondenten niet de mogelijkheid om aan te geven dat het hen niet uitmaakt of hun baas een man of een vrouw is. Respondenten moesten gedwongen kiezen of ze liever voor een man of voor een vrouw werken: wie kiest voor een van de geslachten, zegt daarmee niet automatisch niet voor het andere geslacht te willen werken. Lees hier meer.
Nummer 4: Gevaarlijke onzin: zuiveringszout met citroen werkt 10.000 keer beter tegen kanker dan chemotherapie
Volgens alternatieve gezondheidssites vergroot chemotherapie op dramatische wijze de circulatie van kankercellen. Het toedienen van een combinatie van zuiveringszout met citroen zou maar liefst 10.000 keer effectiever zijn. Die bewering bleek onwaar: er is geen bewijs dat citrus of citroen het nieuwe medicijn voor kanker is. Lees hier de uitgebreide factcheck, waarin ook de werking van chemotherapie wordt besproken.
Nummer 5: Vodka Red Bull is net zo gevaarlijk als cocaïne
Mocht je tijdens het uitgaan alcohol mixen met Red Bull dan heeft dat hetzelfde effect op je hersenen als cocaïne, beweerden diverse websites begin dit jaar. De claim is deels onwaar: in Red Bull zit cafeïne, en dat combineren met alcohol kan schadelijke effecten teweegbrengen aan de hersenen. Het onderzoek waar de media naar refereren, suggereert echter niet dat Vodka Red Bull gelijkstaat aan een lijntje coke.
Nummer 6: Geen mensenvlees in Thaise wok
Vorige maand meldden verschillende media – zowel in Nederland als elders – dat er in een wokrestaurant in Thailand mensenvlees geserveerd zou zijn. Het vlees zou afkomstig zijn van een moordslachtoffer, wiens lijk later in een septic tank werd gevonden. Er is inderdaad een lijk aangetroffen in het restaurant, maar de eetgelegenheid was ten tijde van de moord gesloten. Er is dus geen mensenvlees geserveerd aan gasten. Onze factcheck heeft het gewenste effect gehad: NU.nl, De Telegraaf, het Algemeen Dagblad en Lindanieuws hebben hun berichtgeving naderhand aangepast.