Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
Bewering
De Franse staatssecretaris Marlène Schiappa verschijnt slechts in hemd en slip op de cover van de Franse Playboy.
Oordeel
Onwaar
Bron van de bewering
De Franse staatssecretaris voor sociale economie en gemeenschapsleven, Marlène Schiappa, ligt in Frankrijk onder vuur omdat ze zal verschijnen in de Playboy. Naast een interview, waarin ze onder meer spreekt over vrouwenrechten, abortus, feminisme en politiek, zal het blad ook foto’s van haar publiceren, waarvan eentje op de cover.
Op Twitter gaat een opvallend beeld van de Playboy-cover rond, met de staatssecretaris wijdbeens zittend in louter een hemd en slip, iets voorover gebogen zodat haar decolleté duidelijk zichtbaar is. Aan de bovenkant van haar linkerborst lijkt een cijfer getatoeëerd: 49.3.
Ook enkele Nederlandse media tonen de hierboven beschreven Playboy-cover. De Telegraaf publiceert op 4 april een artikel over het rumoer in Frankrijk, met daarbij een afbeelding van de hierboven beschreven cover. Hetzelfde doet de Nederlandse website van Nouveau. Ook de Vlaamse nieuwssite Gazet van Antwerpen toont in een bericht van 4 april de betreffende Playboy-omslag.
Op de websites van RTL Nieuws (3 april) en Panorama (4 april) wordt een tweet in het bericht over de affaire gezet, met een afbeelding van de cover. De betreffende tweet is bijna vijfhonderd duizend keer bekeken.
Verder is de Playboy-cover ook nog onderwerp van gesprek aan talkshowtafels. Op maandag 3 april in Beau (vanaf 3:07), waar presentator Beau van Erven Dorens vertelt dat een Franse staatssecretaris op de cover van de Playboy staat, waarop de cover in beeld verschijnt. “Het is echt waar,” vervolgt Van Erven Dorens, “geen 1-april-grap.”
Op dinsdag 4 april introduceert presentator Sam Hagens in HLF8 van SBS het onderwerp en zegt dan: “Dit is de foto.” Waarop de eerder beschreven afbeelding van de cover wordt getoond (vanaf 35:35).
Op dat moment is de betreffende Playboy nog niet gepubliceerd, die verschijnt donderdag 6 april.
Waarom dit onwaar is
Het klopt weliswaar dat de staatssecretaris foto’s heeft laten maken voor publicatie in de Playboy, maar het beeld van de Playboy-cover dat verspreid werd, is gemanipuleerd, stelden factcheckers van het Spaanse Maldita en het Italiaanse Facta op 3 april vast.
De bovenste helft van de foto is inderdaad van de fotoshoot die staatssecretaris Schiappa voor de Playboy heeft gedaan. Maar de onderste helft, het lichaam, is eronder geplakt. Dat beeld is afkomstig uit de beeldbank van Pexels, een website met stockfoto’s die je veelal gratis mag gebruiken.
In de gemanipuleerde foto zijn de bandjes van het hemd breder gemaakt. Ook is het getal 49.3 bovenaan haar linkerborst gezet. Dit getal verwijst naar het artikel van de Franse grondwet waarmee de Franse regering de omstreden pensioenhervorming wil doordrukken, buiten het parlement om.
Het hoofd van de staatssecretaris op de nepcover is wel afkomstig van de Playboy-shoot, maar in werkelijkheid was ze gekleed in een witte jurk. Dat blijkt uit beelden die het Franse medium BFMTV heeft bemachtigde en op 1 april publiceerde. Op geen van deze beelden is Schiappa in lingerie te zien.
Wel is in de beelden van BFMTV de bovenste helft van de Playboy-cover te zien, met het gezicht van Schiappa, waar dus het lichaam van een fotomodel onder is geplakt.
De fotomontage is afkomstig van de Twittergebruiker @BlagJack, die ‘m op 1 april postte. In de reacties onder zijn tweet gaf hij toe dat het ging om een nepbeeld van de Playboy-cover.
Nadat Nieuwscheckers navraag deed, verwijderde De Telegraaf het hele artikel over de ophef in Frankrijk over de fotoreportage van Schiappa in de Playboy. Frank van Vliet, chef van de buitenlandredactie, gaf als reactie: “Helaas bleek het een knapgemaakte nepfoto te zijn. Dat was niet opgemerkt door de fotoredactie. Foto’s manipuleren blijkt steeds makkelijker en beter te lukken. We zijn er doorgaans scherp op, maar het moet dus nog scherper.”
RTL Nieuws liet ook weten niet scherp genoeg te zijn geweest en heeft de tweet met de getruceerde cover uit het bericht gehaald.
Hetzelfde geldt voor FHM. De redactie liet weten zich er niet van bewust te zijn dat de foto was gemanipuleerd. “De foto’s waren dusdanig wijdverspreid, waaronder door bronnen als RTL Nieuws die we als zeer betrouwbaar ervaren, dat we ze voor waarheid hebben aangenomen.”
Vandaag, donderdag 6 april, kwam de papieren Playboy uit en Floor Bouma, NRC-correspondent in Frankrijk, tweette een filmpje waarop de foto’s in het blad zijn te zien.
Conclusie
De Franse staatssecretaris Marlène Schiappa poseerde voor de Playboy, maar de Playboy-cover die rondging op Twitter en ook werd gepubliceerd door media, is nep. Ze staat niet op de cover in louter lingerie, ze draagt een jurk. Haar hoofd is gemonteerd op het lichaam van een fotomodel.
Met dank aan Raymond van Toor, die Nieuwscheckers tipte en op Twitter de mediapublicaties die de nepcover lieten zien, op een rij zette.
