George Soros werkte niet samen met de nazi’s tijdens de Tweede Wereldoorlog

George Soros werkte in de Tweede Wereldoorlog samen met de nazi’s.

Onwaar

De bewering dat George Soros, de Hongaarse miljardair en filantroop, in de Tweede Wereldoorlog de nazi’s zou hebben geholpen, is geen nieuwe, maar werd recentelijk opnieuw verspreid door Willem Engel op Twitter. Engel is een dansleraar en activist die bekendheid kreeg vanwege zijn rol als voorman van de inmiddels opgeheven groep Viruswaarheid. Deze groep verzette zich tijdens de pandemie tegen de coronamaatregelen.

In de tweet, die meer dan 13 duizend keer is bekeken en meer dan 200 likes kreeg, stelt Engel dat Soros “de nazi’s ondersteunde”. Een populair Twitter-account met de naam ‘End Wokeness’ deelde in mei nog een video van Soros, vergezeld van dezelfde bewering in het bijschrift. Deze tweet is meer dan 1,6 miljoen keer bekeken en heeft meer dan 15 duizend likes gekregen.

George Soros werd in 1930 geboren in Hongarije en was 9 jaar oud toen de Tweede Wereldoorlog begon. Hij was pas 14 jaar oud toen de nazi-bezetting eindigde. Gedurende het merendeel van de Tweede Wereldoorlog was Hongarije een bondgenoot van nazi-Duitsland, met een regering die antisemitische wetten aannam en samenwerkte met de nazi’s in de vervolging van Joden. Toen Hongarije in 1944 probeerde een vredesovereenkomst met de geallieerden te sluiten, reageerden de nazi’s door het land te bezetten.

Deze bezetting leidde tot een dramatische escalatie van de Jodenvervolging in Hongarije. Sommigen, waaronder Soros en zijn familie, wisten aan vervolging en deportatie naar concentratiekampen te ontkomen door hun Joodse identiteit te verbergen (met valse documenten) en zich voor te doen als christenen.

Er zijn twee specifieke incidenten uit Soros’ jeugd die vaak worden aangehaald door degenen die beweren dat hij de nazi’s hielp, maar deze beweringen zijn ongegrond. 

Het eerste incident vond plaats toen George Soros door zijn vader met een valse identiteit werd ondergebracht bij een niet-Joodse ambtenaar, om hem te beschermen voor vervolging. De ambtenaar, Baumbach, deed alsof Soros zijn peetzoon was. Baumbach was belast met het inventariseren van in beslag genomen joods eigendom en Soros vergezelde hem één keer op een werktrip naar een landgoed voor zo’n inventarisatie. 

Gezien zijn leeftijd en de levensbedreigende situatie waarin hij zich bevond, zou hij volgens de factcheck van Snopes zelfs als hij had geholpen, niet als collaborateur kunnen worden bestempeld. George Soros stelt echter dat hij tijdens deze inventarisatie slechts een toeschouwer was. Dit wordt bevestigd in de biografie ‘Soros: The Life and Times of a Messianic Billionaire‘ uit 2002 van Michael T. Kaufman, waarin wordt geconcludeerd dat Soros niet betrokken was bij de inbeslagname van eigendommen. 

Een interview dat George Soros gaf voor het programma “60 Minutes” in 1998 wordt vaak uit zijn context gehaald om te suggereren dat hij de nazi’s zou hebben geholpen. Zo ook in de tweet van ‘End Wokeness’. Toen de interviewer, Steve Kroft, vroeg of Soros zich schuldig voelde, antwoordde Soros dat hij geen schuldgevoel had omdat hij slechts een toeschouwer was. Deze uitspraak wordt vaak ten onrechte geïnterpreteerd als een bekentenis van medeplichtigheid aan de nazi’s, terwijl Soros in feite aangaf dat hij zich niet schuldig voelde omdat hij geen actieve rol had in de gebeurtenissen en hij slechts een kind was.

Het tweede incident uit Soros’ jeugd vond plaats toen hij, samen met andere joodse tieners, werd opgeroepen om als koerier te werken voor de Joodse Raad, ook bekend als de Judenrat. Deze organisatie was belast met de identificatie en registratie van Joden tijdens de nazi-bezetting van Hongarije in 1944. Soros, destijds 13 jaar oud, werd gevraagd om berichten te bezorgen aan mensen in verschillende delen van Boedapest. Deze berichten waren in feite deportatiebevelen. Toen Soros deze opdracht kreeg, instrueerde zijn vader, Tivadar, hem om de ontvangers te vertellen dat ze zich niet moesten melden voor deportatie. Na twee dagen stopte Soros al met zijn koerierswerk.

De bewering dat George Soros een nazi-collaborateur of zelfs een nazi zou zijn geweest is hardnekkig. Verschillende media hebben al eerder factchecks gepubliceerd van varianten op deze claim, waaronder USA Today, Reuters, The Washington Post, Politifact en Snopes. 

Deze leugen vindt waarschijnlijk zijn oorsprong  in begin jaren 90, toen de bekende antisemiet en complotdenker Lyndon LaRouche in LaRouche’s Executive Intelligence Report (EIR) ten onrechte beweerde dat Soros een nazi-collaborateur was. 

George Soros is in het verleden vaak doelwit geweest van antisemitische complottheorieën. Extreem-rechtse samenzweringstheoretici hebben Soros herhaaldelijk valselijk beschuldigd van betrokkenheid bij onder andere een rechtszaak tegen Donald Trump, Black Lives Matter protesten en het aanzetten van geweld in Charlottesville, om zo conservatieve krachten in het land te ondermijnen. Dergelijke samenzweringstheorieën worden door experts bestempeld als antisemitisch, aangezien ze gelijkenissen tonen met samenzweringstheorieën uit het nazi-tijdperk, over Joodse bankiers die samenzweren om een “nieuwe wereldorde” te stichten.

Volgens zijn vriend Peter Osnos, stoort Soros zich over het algemeen niet erg aan wat er over hem gezegd wordt. Maar de beschuldiging dat hij zou hebben samengewerkt met de nazi’s is een uitzondering, omdat de beweringen ook zijn vader erbij betrekken, met wie hij een hechte band had en die hij zeer bewonderde voor het redden van zijn familie. Osnos vindt het ongelooflijk dat iemand het in zijn hoofd haalt om een jonge tiener wiens leven op het spel stond, een collaborateur te noemen. In die tijd, zegt hij, “deed je gewoon wat je moest doen om niet de gaskamer in te marcheren.”

Soros was een nog maar een kind in de periode van de bezetting door de nazi’s. Gedurende de bezetting was hij als joodse jongen vooral bezig met overleven. Toen de bezetting eindigde was hij 14. Hij heeft nooit actief samengewerkt met de nazi’s.