Groeiend aantal wolven in Drenthe bijten steeds meer schapen dood

Het aantal wolven in Drenthe neemt toe, evenals het aantal door wolven doodgebeten schapen. In Drenthe veroorzaken wolven de meeste schade van alle provincies.

Waar

In de aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen van 2023 publiceert NRC reportages over alle provincies. De krant spreekt met inwoners over specifieke kwesties die spelen op provinciaal niveau, en geeft een overzicht van het huidige beleid en het politieke debat. Zo krijgt de lezer een indruk van wat er in elke provincie op het spel staat.

Op 5 maart was Drenthe aan de beurt. In het bewuste artikel gaat het over de wolf, die voor de nodige onenigheid zorgt in Drenthe. Ook de politiek is verdeeld. Enerzijds zijn er politieke partijen die pleiten voor de bestrijding van wolven (zoals VVD, PVV, BBB, JA21 en CDA), anderzijds zijn er partijen die de wolf willen blijven beschermen (zoals PvdD, GroenLinks, Volt en PvdA).

In het artikel komt ook schaapsherder Marianne Duinkerken aan het woord. Ze beheert een kudde van vierhonderd schapen op de hei rond Balloo en maakt zich zorgen over de wolven in Drenthe:

Ook noteert de journalist in het artikel: “De aangerichte schade is nergens zo groot als in Drenthe.”

In deze factcheck controleren we drie zaken: het groeiend aantal wolven in Drenthe, het aantal doodgebeten schapen in Drenthe en de wolvenschade in Drenthe ten opzichte van andere provincies.

De eerste bewering is dat het aantal wolven in Drenthe groeit. Het aantal wolven in Nederland wordt gemonitord door BIJ12, de interprovinciale organisatie die provincies ondersteunt bij de zorg voor natuur en omgeving. BIJ12 keert ook schadevergoedingen uit aan eigenaren van wie dieren worden doodgebeten door wolven.

Het orgaan publiceert Tussenreportages over de activiteit van de wolf in Nederland, waaruit blijkt dat er voor 2021 in Drenthe slechts incidenteel wolven werden waargenomen. Dit veranderde toen eind 2021 duidelijk werd dat een wolvenpaar zich in Drenthe had gevestigd. In het voorjaar van 2022 hebben ze drie welpen gekregen, waardoor er nu sprake is van een roedel. Het aantal wolven in Drenthe is dus gegroeid.

Als we dit vergelijken met de rest van Nederland, zien we dat er ongeveer 20 wolven in Nederland in beeld zijn. De helft heeft de Veluwe als leefgebied, de andere helft heeft geen vaste plek. Deze zwervende wolven worden echter meestal niet in Drenthe aangetroffen, maar vaak eveneens op de Veluwe, in Noord-Brabant or in Limburg.

Het tweede deel van de bewering zegt dat wolven vaker schapen doodbijten. BIJ12 heeft een meldpunt voor dieren die zijn doodgebeten door wolven. Eigenaren ontvangen een eventuele schadevergoeding op basis van hun melding bij BIJ12, dus de meeste gevallen zullen geregistreerd zijn.

Van de meldingen wordt een openbaar databestand bijgehouden. Dit zijn dan ook de gegevens die we gebruiken om de bewering te checken. Als we hierin zoeken naar het aantal doodgebeten schapen door wolven in Drenthe zien we de volgende aantallen:

Deze grafiek laat alleen het aantal doodgebeten schapen zien. De bewering betreft immers alleen schapen, maar ook andere dieren zoals koeien, paarden, geiten of honden komen soms om. Veel verschil maakt dat niet, omdat in Drenthe het overgrote deel van de slachtoffers uit schapen bestaat.

Uit de grafiek blijkt dat het aantal doodgebeten schapen is toegenomen. In absolute zin is de tweede bewering dus zeker waar. De bewering geldt ook relatief: hetzelfde wolvenpaar valt sinds 2022 veel vaker vee aan. Hierover lezen we meer in de meest recente tussenrapportage:

Dit verschijnsel is ook te zien in de data van Friesland, omdat het leefgebied van de Drentse roedel ook een stuk van Zuid-Oost Friesland bestrijkt.

In Gelderland, waar het grootste gedeelte van de Veluwe ligt, zien we ook dat het aantal doodgebeten dieren is gestegen in 2022. Als we niet alleen schapen maar alle landbouwhuisdieren tellen, inclusief de gevallen waarbij de oorzaak onbekend is, zien we dat het aantal gemelde gevallen een stuk kleiner is dan in Drenthe. Ook vergeleken met alle andere provincies heeft Drenthe in 2022 veel slachtoffers:

Volgens schaapsherder Marianne Duinkerken neemt het aantal wolven in Drenthe toe, en bijten ze vaker schapen dood. Er heeft zich inderdaad een wolvenpaar in de provincie gevestigd, dat bovendien jongen heeft gekregen. Dit heeft vervolgens geleid tot een vervijfvoudiging in het aantal door wolven gedode schapen. Drenthe is de provincie waar wolven de meeste slachtoffers maken.