Vooral 55-plussers worden het slachtoffer van overvallers, meldde Metro op 11 oktober. Dat komt, verklaart seniorenpoliticus Henk Krol, doordat ze te arm zijn om hun huis te beveiligen. De cijfers zijn even discutabel als de verklaring en de voorpagina verwart de delicten diefstal en overval. Redacteur Niels Rigter: “Wat die voorpagina betreft: prutswerk.”
Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
Kop en ankeiler op de voorpagina scheppen verwarring en sporen niet met het artikel op pagina 5 van de krant. De kop op pagina 1 heeft het over dieven, de zinnen daarna over woninginbraken en overvallen. Dat zijn verschillende misdrijven en de cijfers in het artikel gaan alleen over overvallen: delicten waarbij iemand een ander met geweld of dreiging met geweld iets afhandig maakt.
Volgens Metro neemt het aantal overvallen sinds 2009 over de gehele linie af, behalve die op woningen van 55-plussers. Het totale aantal overvallen daalt inderdaad, blijkt uit een rapport van de Rijksoverheid, maar ook bij anderen dan senioren is een stijging te zien. Sinds 2009 namen overvallen op tabakszaken, juweliers en benzinestations bijvoorbeeld sterk af, maar in de eerste maanden van 2012 noteerde de politie een toename van het aantal overvallen op supermarkten en horeca.
“Ook in andere sectoren dan woningen van senioren stijgen en dalen de overvallen”, bevestigt Marjolein van Hest, projectleider Geweld bij het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV). “Dat varieert per jaar en afhankelijk van hoe je de doelwitten van overvallen indeelt. Je kunt dus niet zeggen dat in 2012 alleen de woningovervallen op senioren toenemen.’’
Impact
Het totale aantal woningovervallen schommelt, blijkt uit het politierapport ‘Woningcriminaliteit. Verslag van een onderzoek voor het Nationaal dreigingsbeeld 2012. Het aantal woningovervallen gepleegd in 2010 is in absolute zin inderdaad afgenomen, maar procentueel gezien minder sterk dan de afname van de overige overvallen. Het rapport meldt: ‘Waar de aantallen overvallen op andere doelwitten sinds 2009 afnemen (uitgezonderd die op juweliers), is voor wat betreft woningovervallen sprake van een kleine daling in 2010 (van 843 naar 767) die zich niet heeft doorgezet in 2011 (768 woningovervallen).’
Daarnaast beweert Metro dat het maar niet lukt om de overvallen op seniorenwoningen terug te dringen. Ook dit blijkt onjuist: in 2010 vonden er 184 woningovervallen plaats bij senioren, in 2011 173. Dat is winst, al is het weinig. Landelijk overvalcoördinator Jos van der Stap: “Het lukt wel om het percentage terug te dringen, je praat alleen over kleine aantallen. Elke zaak heeft wel een grote impact.”
‘Haastwerk’
Metro-redacteur Niels Rigter reageert: “Wat die voorpagina betreft: prutswerk. Dat heeft de eindredactie gedaan en ik vermoed dat er haastwerk achter zit. Niet goed gelezen en te snel conclusies getrokken. Over het artikel zelf kan ik opmerken dat het niet mijn beste stuk is. We werden uitgenodigd door hoofdofficier van Justitie Hugo Hillenaar van de Taskforce Overvallen in Breda in het kader van de Week van de Veiligheid (8-13 oktober). Het belangrijkste nieuws dat die dag werd gemeld, is dat het aantal overvallen is gedaald. Helaas was dat nieuws al heel snel gebracht door andere media en moest ik een nieuwe invalshoek bedenken. Dat werd de stijging van het aantal woninginbraken bij senioren. Dat niet alleen in deze sector het aantal overvallen is gestegen, is mij ontgaan. Anders had ik dit zeker vermeld.”
Henk Krol
De discutabele toename van overvallen op seniorenwoningen krijgt in het artikel een even discutabele verklaring van Henk Krol, fractievoorzitter van de ouderenpartij 50 Plus: hij ziet de oorzaak in de toenemende armoede onder ouderen, die niet willen investeren in beveiliging. Dit is een aanname die niet wordt gesteund door onderzoek.
“Er is bij mij geen onderzoek bekend naar de mate waarin ouderen hun woning beveiligen tegen criminaliteit, laat staan de reden waarom ze dat wel of niet zouden doen. Het is een hypothese,”, verklaart Van Hest van het CCV. Ook overvalcoördinator Van der Stap noemt Krols uitspraak ongegrond: “Niet alle ouderen leven in armoede. Beveiliging is een onderdeel van bewustwording, het is zeker van belang. Maar vaak komen de inbrekers binnen via een smoesje. Ouderen zijn vaak goed vertrouwend.”
Redacteur Rigter over de quote van Krol: “Ik dacht, laat ik hem eens aan het woord laten als fractievoorzitter van de ouderenpartij 50 Plus. Het ging nergens over. Voortaan moet ik hier met grotere zorg naar kijken.”