Open grenzen, asieltsunami, massa-immigratie en islamisering, dit komt volgens PVV-leider Geert Wilders allemaal door premier Mark Rutte (VVD). Maar klopt het wel dat Rutte massaal asielzoekers naar Nederland heeft gehaald?
Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
‘Doe normaal of ga weg’ is de boodschap van Rutte, die hij in briefvorm liet afdrukken als paginagrote advertentie in de Nederlandse dagbladen. De VVD-leider praat indirect tegen de ‘mensen die naar ons land zijn gekomen’ en de Nederlandse waarden niet delen:
“Die homo’s lastigvallen, vrouwen in korte rokjes uitjouwen of gewone Nederlanders uitmaken voor racisten.”
Rutte heeft voor hen de boodschap:
“Als je ons land zo fundamenteel afwijst, heb ik liever dat je weggaat.”
#Gazelfwegrutte
Wilders reageerde via Twitter op de advertentie met:
“Mark Rutte: de man van de open grenzen, de asieltsunami, de massa-immigratie, de islamisering, de leugens en het bedrog.”
Hij sloot af met: ‘#gazelfwegrutte’. Hij impliceert hiermee dat Ruttes kabinet ervoor heeft gezorgd dat er – onnodig – grote groepen vluchtelingen naar Nederland zijn gekomen. Om te kijken of dit klopt, nemen we de asielcijfers onder de loep.
Mark Rutte: de man van de open grenzen, de asieltsunami, de massaimmigratie, de islamisering, de leugens en het bedrog.#gazelfwegrutte https://t.co/ruNj9wC4XO
— Geert Wilders (@geertwilderspvv) 23 januari 2017
Instroom van asielzoekers
Mark Rutte is sinds 2010 premier van Nederland. In 2014, dus tijdens zijn regeerperiode, nam volgens de cijfers van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) het aantal asielzoekers fors toe: 66 procent meer dan in 2013 en het hoogste aantal sinds 2002. Vandaar waarschijnlijk dat Wilders Rutte typeert als de ‘de man van de massa-immigratie’. De oorzaak van de toename was een groeiende toestroom van vluchtelingen uit Syrië als gevolg van de oorlog daar.
In 2016 is de totale instroom op ongeveer 31.600 asielaanvragen uitgekomen. Dit is bijna de helft lager dan in 2015 – ook wel het ‘piekjaar’ genoemd – waarin ongeveer 58.900 aanvragen zijn gedaan. De vraag rijst: hoe kan het dat de vluchtelingenstroom in 2016 zo is uitgedund?
Rutte en zijn ‘Ankaraclub’
IND-directeur Van Lint verklaart de afname in 2016 door de Turkije-deal. “Die is in maart gesloten en daarna is de instroom van, met name asielzoekers uit Syrië, flink gedaald”, zei hij op NPO Radio 1. En wat blijkt, Rutte heeft een onmisbare rol gespeeld bij de totstandkoming van dit akkoord zo blijkt uit deze reconstructie van de Volkskrant. Hij heeft de betreffende werkgroep, de zogeheten ‘Ankaraclub’, opgezet met de belangrijkste ambtenaren – voor dit akkoord – uit Duitsland, Nederland, Brussel en Turkije.
Op 3 maart 2016 kreeg de premier te horen dat Turkije bereid is om economische migranten en Syrische vluchtelingen terug te nemen. Drie dagen later werd ’s nachts in de Belgische hoofdstad het principeakkoord door Rutte, Merkel en de Turkse premier Davutoglu voorbereid en de Turkije-deal werd een feit.
Streng asielbeleid
Wilders heeft het ook over zogeheten ‘massa-immigratie’’ in zijn tweet. Maar hoe zit het eigenlijk met het Nederlandse beleid bij het verstrekken van verblijfsvergunningen? Uit dit onderzoek van het Wetenschappelijke Onderzoek- en Documentatiecentrum van het Ministerie van Veiligheid en Justitie (WODC) blijkt, dat het Nederlandse asielbeleid tot een van de strengste van Europa behoort.
Het WODC is de eerste die de verschillen in het toelatingsbeleid tussen Europese landen in kaart heeft gebracht. De kans dat asielzoekers een verblijfsvergunning krijgen in Nederland, is kleiner dan bijvoorbeeld in Zweden, Duitsland of België. De meest genereuze landen bij het verlenen van verblijfsvergunningen zijn Bulgarije, Italië en Finland. Griekenland, Roemenië en Hongarije het minst.
Kansrijke asielzoekers
Wel is volgens het WODC gebleken dat Nederland, in vergelijking met andere Europese landen, veel verblijfsvergunningen aan asielzoekers verleent. Dit komt doordat Nederland veel kansrijke asielzoekers ontvangt, zoals uit Syrië en Eritrea.
Dat deze mensen een verblijfsvergunning krijgen ligt niet aan Rutte, maar komt doordat Nederland het Vluchtelingenverdrag heeft getekend in 1951 [[Zie op de website van Amnesty International: 10 vragen over het Vluchtelingenverdrag.]] – ver voor Ruttes premierschap. In dit verdrag staat dat een land vluchtelingen, die met gegronde vrees uit eigen land zijn gevlucht, niet mag terugsturen. De economische migranten uit veilige landen – zoals Marokko en Algerije – maken in Nederland nauwelijks kans op een verblijfsvergunning.
Dat deze mensen wel naar Nederland kunnen afreizen en hier asiel kunnen aanvragen, komt door het Akkoord van Schengen. De landen die dit verdrag hebben ondertekend, [[26 landen hebben dit verdrag getekend: 22 landen van de Europese Unie en vier niet-lidstaten ( Noorwegen, IJsland, Zwitserland en Liechtenstein).]] mogen geen grenscontroles uitoefenen, oftewel: vrij verkeer van personen. [[Een Marokkaan die Spanje weet te bereiken, kan dus zonder grenscontroles via Frankrijk en België doorreizen naar Nederland en hier een asielverzoek doen.]] Het is door Nederland ondertekend in 1985 en wederom ver voor het ‘tijdperk Rutte’.
Conclusie
Het is te kort door de bocht van Wilders om te stellen dat Rutte ‘de man van de open grenzen, de asieltsunami, de massaimmigratie’ is. Hij gebruikt hyperbolen in zijn Twitterbericht, maar zijn beweringen zijn niet op feiten gebaseerd, want Nederland hanteert een strikt asielbeleid. Bovendien heeft Rutte een prominente rol gespeeld bij het tot stand brengen van de Turkije-deal, waardoor het aantal asielzoekers is afgenomen in Nederland. Het beeld dat Rutte met open armen aan de Nederlandse grens staat om vluchtelingen een verblijfsvergunning te verstrekken, is dus niet waar.
