Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
Bewering
Kind van 2 jaar overleden na het gebruik van Vicks VapoRub
Oordeel
Onwaar
Bron van de bewering
“Een moeder uit het buitenland doet haar verhaal om andere ouders te waarschuwen”, meldde de nepnieuwssite gezondheidsfeitjes.nl op 30 juni 2017. De vrouw in kwestie zou Vicks VapoRub op de borst van haar 2-jarige zoontje hebben gesmeerd, nadat ze merkte dat hij koorts had. Een aantal uren later zag ze dat het jongetje niet meer ademde, en haastte ze zich naar het ziekenhuis. Het zoontje bleek echter ‘al uren dood’. De boosdoener? Vicks VapoRub, die een ontsteking in de luchtpijp zou hebben veroorzaakt.
“Het was de bedoeling om de luchtweg vrij te maken, maar in dit geval deed het precies het omgekeerde. Voor volwassenen is deze zalf erg effectief. Voor baby’s jongen dan twee jaar oud veroorzaakt het echter tot 60 procent meer slijmvorming. Dit slijm zet zich vast in de luchtpijp en blokkeert de ademhaling”, aldus het bericht op gezondheidsfeitjes.nl.
Het bericht verscheen eerder al op verschillende nepnieuwssites zoals leeftips.nl, waar het gaat om een moeder en jongetje in Mexico, en op worldunity.me, een website over complottheorieën en alternatieve geneeswijzen. Ook op Amerikaanse nepnieuwssites doet het verhaal al een poos de ronde.
Waarom klopt dit niet?
De Amerikaanse berichten over het overleden jongetje zijn op internet al meerdere malen ontmaskerd als nepnieuws. Zo weidden onder andere Snopes, Fox News en het Canadese CTV News eind 2016 al een factcheck aan het onderwerp.
In 2009 publiceerde ABC News een artikel over de mogelijke risico’s van het gebruik van Vicks VapoRub. Hoewel het gebruik van het middeltje veilig is, wordt het gebruik voor kinderen onder de 2 jaar ten zeerste afgeraden, hetgeen ook in de bijsluiter staat. Aanleiding voor het artikel, waarin verschillende artsen aan het woord worden gelaten, is een meisje van 18 maanden oud dat naar de eerste hulp werd gebracht. Hoewel het kind goed aan het opknappen was na een luchtweginfectie, kreeg zij nadat haar grootouders Vicks VapoRub bij haar hadden opgesmeerd, last van ernstige ademhalingsproblemen. De behandelend arts van het meisje verklaarde aan ABC News hoe Vicks VapoRub extra slijmvorming in de luchtweg had veroorzaakt, die al vernauwd was door de luchtweginfectie.
Dat incident vond plaats in 2009, nadien is er geen enkele melding meer gemaakt van een gevaarlijke situatie waarbij het middel betrokken was, melden Snopes, Fox News en ABC News. Er is dus ook nog nooit iemand overleden door het gebruik van Vicks VapoRub. Ook liet een woordvoerder van de fabrikant van Vicks, Protector & Gamble, aan Fox News weten nog nooit een dergelijke melding te hebben gehad van gezondheidsautoriteiten, ziekenhuizen of officiële nieuwsmedia.
Wel is uit een onderzoek uit 2001 gebleken dat er ooit een kind is overleden na het inslikkenvan 5 milliliter kamferolie, een van de belangrijkste werkzame bestanddelen in Vicks VapoRub.
Dan is daar nog de foto, die bovenaan dit artikel staat en gebruikt wordt bij alle artikelen over de zogenaamde dood van het jongetje. Het blijkt te gaan om een bewerkte stockfoto, niet om een foto van een jongetje dat gestorven is na het gebruik van Vicks VapoRub.
