Bewering
70% van de 34 duizend doden in Gaza zijn kinderen.
Oordeel
Onwaar
Bron van de bewering
Op woensdag 12 november debatteerde de Tweede Kamer over de geweldsincidenten die plaatsvonden in Amsterdam rond de wedstrijd tussen Ajax en de Israëlische voetbalclub Maccabi Tel Aviv (op donderdag 7 november). Het debat spitste zich toe op de vraag of er sprake was van jodenjacht door moslims en of moslims voldoende zijn geïntegreerd.
Op zeker moment zei Frans Timmermans, fractieleider van GroenLinks-PvdA:
“In delen van de islamitische gemeenschap voelen mensen zich verbonden met moslims wereldwijd, net zoals u zich verbonden voelt met christenen wereldwijd. Er is binnen een deel van die samenleving heel veel verdriet en boosheid over de wijze waarop er niet wordt gereageerd op wat er in Gaza aan de hand is: 34 duizend doden, waarvan 70% kinderen. Daar wordt te weinig op gereageerd. Die boosheid kan ontsporen in antisemitisme en dán moeten we optreden.”
GroenLinks-PvdA postte het fragment op sociale media, zoals X (gearchiveerd) en Instagram (gearchiveerd).
Niets rechtvaardigt antisemitisme. We moeten aanpakken, vanuit welke hoek van de samenleving het ook komt.
Maar als je nu kritiek hebt op wat de Israëlische regering doet in Gaza, word je door sommigen al héél snel in antisemitische hoek geplaatst. Dat is onacceptabel. (1/2) pic.twitter.com/u5wiYoubzH
— GroenLinks-PvdA (@gl_pvda) November 13, 2024
Waarom dit onwaar is
Die 70% was een week eerder in het nieuws; op 8 november maakten diverse media (zoals Al Jazeera, BBC en CNN) er melding van. Maar de koppen van deze media luidden: ongeveer 70% van de doden in Gaza zijn vrouwen en kinderen.
Dit nieuws kwam uit een rapport van het Bureau van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties (OHCHR) van 8 november. Het rapport doet verslag van de mensenrechtensituatie in de Gazastrook. Sinds 13 oktober 2023 voert het leger van Israël aanvallen uit op dit gebied, nadat de terroristische beweging Hamas op 7 oktober 2023 Israël binnenviel en mensen vermoordde en ontvoerde.
Aantal doden in de Gazastrook
In het rapport staat dat door de aanvallen van Israël op de Gazastrook 34.535 Palestijnen de dood hebben gevonden, volgens tellingen van het Palestijnse Ministerie van Volksgezondheid. Dit is het aantal dodelijke slachtoffers dat Timmermans noemt. Maar dat is het aantal tot 30 april 2024. Inmiddels is het aantal dodelijke slachtoffers volgens het ministerie opgelopen naar bijna 44 duizend (zie Al Jazeera’s live tracker voor de laatste statistieken over het geweld in de Gazastrook).
De cijfers van het Palestijnse ministerie worden door organisaties als de VN en WHO als betrouwbaar gezien. De ziekenhuizen in de Gazastrook geven dagelijks de namen door van de doden en gewonden die worden binnengebracht. De binnengekomen gegevens worden door medewerkers van het ministerie gecontroleerd. Onderzoekers van de Amerikaanse Johns Hopkins Universiteit stelden vast dat deze cijfers een betrouwbaar beeld geven.
Het aantal daadwerkelijke doden is vermoedelijk nog hoger, bijvoorbeeld omdat naar schatting nog 10 duizend mensen zijn vermist, vermoedelijk bedolven onder het puin van verwoeste gebouwen.
Percentage kinderen
Volgens de vandaag gepubliceerde cijfers van het Palestijnse ministerie van Gezondheid zijn door het Israëlische geweld in de Gazastrook 43.972 Palestijnen omgekomen, waarvan 17.492 kinderen. Dat komt erop neer dat 40% van de doden kinderen zijn.
De OHCHR probeert ook zelf de cijfers over slachtoffers te verifiëren. Dat gaat moeizaam, doordat VN-personeel vaak geen toegang krijgt tot gebieden waar slachtoffers zijn gevallen. En bovendien te maken heeft met onveiligheid en bedreigingen.
Het aantal dodelijke slachtoffers dat tot 2 september 2024 door OHCHR was geverifieerd, bedroeg 8.119 Palestijnen, waaronder 2.036 vrouwen en 3.588 kinderen. Dat zijn dus 44% kinderen, 26% vrouwen en 30% mannen.
Aangezien OHCHR maar een beperkt deel van de doden heeft geverifieerd is het aannemelijk dat het daadwerkelijk percentage rond de 40% ligt.
Conclusie
Frans Timmermans maakte twee fouten in zijn uitspraak. Niet 70%, maar rond 40% van de doden in de Gazastrook zijn kinderen. Het hogere percentage van 70% verwijst naar vrouwen en kinderen samen. Bovendien noemde hij een verouderd aantal doden: inmiddels hebben niet 34 duizend, maar 44 duizend Palestijnen de dood gevonden door het geweld van Israël in de Gazastrook.
