Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
Bewering
Een foto van een festivalterrein vol afval toont aan dat bezoekers van Glastonbury de boodschap van spreekster Greta Thunberg niet serieus nemen.
Oordeel
Onwaar
Bron van de bewering
Na de onverwachte toespraak van Greta Thunberg op het Glastonbury-festival op 25 juni, verschenen op Twitter foto’s van een met afval bezaaid festivalterrein, en het verwijt dat Greta’s volgers hypocriet zijn en in werkelijkheid het milieu vervuilen.
Een van de tweets is van Toby Young (26 juni), een coronamaatregelenscepticus met meer dan 200 duizend Twitter-volgers. De tweet kreeg meer dan 26 duizend likes en 4.750 retweets. Het bericht werd ook geretweet door PVV-Kamerlid Martin Bosma, Bosma heeft zijn retweet weer verwijderd toen hij erop werd gewezen dat de foto niet uit 2022 is.
Twitter heeft de tweet van Young op 28 juni van een waarschuwing voorzien: de foto is uit context gehaald.
Waarom is dit onwaar?
De foto van het met afval bezaaide festivalterrein uit de tweet van Toby Young is al in 2011 genomen, toen Greta Thunberg acht was. Op Twitter circuleert ook een andere foto van het veld voor de piramidetent, met dezelfde beschuldiging aan het adres van Thunbergs publiek. Een tweet met die foto, die uit 2015 dateert, kreeg inmiddels meer dan 9 duizend retweets.
Hoewel de foto’s misleidend zijn, is afval een bekend probleem op festivals. De organisatie van Glastonbury heeft in 2019 het afvalbeleid aangescherpt. Zo worden er op het terrein geen plastic wegwerpflesjes meer verkocht. Omdat de hoeveelheid plastic, tentjes en ander afval die de 200 duizend bezoekers achterlaten ondanks oproepen van de organisatie nog steeds aanzienlijk is, zijn zo’n 700 vrijwilligers actief als opruimer. Aan het eind van de ochtend na het festival was het veld voor de piramidetent weer schoon.
Afvalfoto's met valse context zijn cliché
Afvalfoto’s die in een andere tijd of op een andere plaats zijn genomen worden regelmatig gebruikt om klimaatactivisten in diskrediet te brengen. Ook over Glastonbury zelf, dat al langer milieubewustheid uitstraalt, gingen al eerder oude foto’s rond. In 2019 werd een foto van afval op het Belgische festival Pukkelpop voorgesteld als beeld van het Malieveld in Den Haag na een klimaatprotest. Deze hoax haalde ook via een column het AD.
Een foto van afval na de Gentse Feesten uit 2014 dook in 2019 weer op alsof het om rommel na een klimaatdemonstratie ging. Eveneens in 2019 verscheen rotzooi die katholieke pelgrims achterlieten op straat in Rome alsof het afval was na een milieumanifestatie – in dit draadje laten we zien hoe je zo’n foto kunt traceren. En zo zijn er nog veel meer voorbeelden van dit nepnieuwscliché.
Conclusie
Hoewel het festival van Glastonbury te kampen heeft met rommel die bezoekers achterlaten, zijn de foto’s van afvalhopen die naar aanleiding van de speech van Thunberg rondgingen oud, sinds de aanscherping van het afvalbeleid in 2019 achterhaald, en niet gerelateerd aan het bezoek van Thunberg.
