Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
Bewering
Kolenstroom is schoon, betrouwbaar en relatief goedkoop
Oordeel
Onwaar
Bron van de bewering
Martin Bos plaatst op 3 maart op Twitter een bericht: “Stel je voor dat we ons als doel stellen binnen de komende 5 jaar in ons land 10 kolencentrales te openen. Kolenstroom is schoon, betrouwbaar en relatief goedkoop”. Omdat de bewering niet gestaafd is met cijfers of rapportages, vragen we Bos om uitleg. Wat bedoelt hij met ‘relatief goedkoop’ en betrouwbaar? Een reactie van de lijsttrekker blijft uit. Daarom kijken we vooral naar het gedeelte dat we wél goed kunnen controleren: is kolenstroom schoon?
Waarom klopt dit niet?
Uit cijfers van Our World in Data blijkt dat een kolencentrale per gigawatt-uur aan opgeleverde stroom gemiddeld 820 ton aan koolstofdioxide uitstoot. Ter vergelijking: Gas stoot voor dezelfde hoeveelheid energie 490 ton koolstofdioxide uit, nucleaire energie 3 ton, zonne-energie 5 ton. Wat betreft uitstoot van broeikasgassen is kolenstroom, volgens Our World in Data, dus het meest vervuilende. Ook het recente VN-rapport Life Cycle Assessment of Electricity Generation Options, concludeert dat kolenstroom het hoogst scoort qua uitstoot van broeikasgassen.
Met ‘schoon’ zou Bos ook kunnen doelen op de uitstoot van andere stoffen dan CO2, denk aan giftige gassen en fijnstof. Maar ook dan is steenkool het vieste jongetje van de klas. Our World In Data vergeleek alle gangbare vormen van energieopwekking en concludeerde dat kolenstroom de meest dodelijke is. Ze keken daarmee naar de combinatie van ongelukken bij de opwekking van energie en de doden als gevolg van luchtvervuiling. Per terrawattuur energie (de hoeveelheid energie die 27.000 EU-burgers per jaar verbruiken) overlijden 24,6 mensen. Ter vergelijking: Bij olie ligt dit dodental op 18,4, bij kernenergie op 0,07 en bij zon op 0,02 doden.
In zijn tweet stelt Bos ook dat kolenstroom ‘relatief goedkoop’ is. Recent onderzoek van het Internationaal Energieagentschap (IEA) toont aan dat wind- en zonne-energie inmiddels de goedkoopste energiebronnen zijn. Door verschillende factoren zijn de elektriciteitsprijzen in de laatste jaren opgelopen. Uit een elektriciteitsmonitor van ABN-AMRO, gepubliceerd op 27 oktober 2021, blijkt dat de prijs van steenkool het hoogste punt heeft bereikt sinds 2008. Daarnaast zijn ook de prijzen van aardgas naar recordhoogtes gestegen.
Conclusie
Martin Bos zei op Twitter dat kolenstroom schoon en relatief goedkoop is. Welke maatstaven van schoon en relatief goedkoop hij hanteert is onduidelijk, want hij reageerde niet op onze vragen. Dat kolenstroom schoon is, dat is echter een fabeltje. Uit cijfers en rapporten blijkt dat kolenstroom de meest vervuilende vorm van energieopwekking is.
Deze factcheck is gemaakt in het kader van de factcheckmarathon die ANP, Pointer en Nieuwscheckers doen in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen op 16 maart 2022.
