Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
Bewering
Diandra Toyos en haar drie kinderen werden in IKEA bijna het slachtoffer van mensenhandel.
Oordeel
Niet te checken
Bron van de bewering
Nieuws-dump.nl en andere clickbaitsites hebben het verhaal van Diandra Toyos in Nederland verspreid. Toyos woont in het Califonische Covina, maar Nieuws-dump vermeldt niet waar het gebeurde, zodat het kan lijken alsof het verhaal zich in Nederland afspeelt. Het begon allemaal op 23 maart 2017 met een lange Facebookpost ? Uit privacy-overwegingen linken we niet naar de sociale media van Toyos. van Toyos, waarin zij haar ervaring deelt. De jonge moeder vertelde dat zij een naar gevoel bij de mannen kreeg, omdat ze volgens haar gedurende een lange tijd om haar en haar kinderen heen cirkelden.
Op een bepaald punt besloten zij en haar moeder, die ook mee was, plaats te nemen op een bank en te wachten tot de mannen hen voorbij zouden gaan. Hierop namen de mannen plaats op de bank tegenover hen. Toyos heeft naar eigen zeggen bijna dertig minuten gewacht, maar de mannen gingen niet weg. Zodra zij opstond, stonden de mannen ook meteen op. Nadat Toyos’ moeder oogcontact met de mannen maakte om hen te laten merken dat ze gezien waren, wisten ze de twee kwijt te raken.
De Facebookpost van Toyos is viral gegaan: zeven dagen nadat zij het bericht had geplaatst, was het 104.000 keer gedeeld en was er 16.000 keer op gereageerd. Het verhaal werd door verschillende nieuwsmedia opgepikt: The Sun, Daily Mail, CBS News, het zijn slechts enkele voorbeelden.
Waarom is dit niet te checken?
Of Diandra Toyos en haar gezin daadwerkelijk in gevaar waren of niet, valt moeilijk te achterhalen. Ervaringen zijn altijd subjectief. Dat wil zeggen dat een ander dezelfde situatie helemaal niet als dreigend zou kunnen hebben ervaren, of misschien juist als nog dreigender.
Dat niet iedereen dat beseft, blijkt uit de reacties op het Facebookbericht van Toyos. Hoewel er moeders waren die haar moed om haar verhaal te delen prezen, ontving zij ook veel reacties van mensen die eerst camerabeelden wilden zien voordat ze haar zouden geloven. De New York Post ging hierin zelfs nog een stapje verder en noemde moeders die bang zijn voor ontvoering van hun kinderen ‘crazy moms’. Door hun ‘hysterie’ zouden kinderen tegenwoordig opgroeien zonder enige vorm van vrijheid.
Dat Toyos het slachtoffer zou zijn geworden van een vorm van hysterie is niet geheel onwaarschijnlijk. Ze begon haar Facebookpost immers met te vertellen dat ze de laatste tijd veel verhalen op sociale media had gelezen over mensenhandel en dat ze in het kader daarvan graag haar verhaal wilde delen. Wellicht hebben deze berichten haar ervaring beïnvloed. Die verhalen zijn trouwens niet van vandaag of gisteren: vijftien jaar geleden circuleerden er in Nederland en andere landen al broodjeaapverhalen over kinderontvoerders in de IKEA. De New York Post schrijft dat Toyos toegaf niet 100 procent zeker te weten dat er sprake was van mensenhandel. Het was slechts haar onderbuikgevoel.
Metro US sprak met Josh Mamis van Love 146, een mensenrechtenorganisatie die strijdt tegen mensenhandel. Mamis zei dat “hij niet voor dit specifieke geval kon spreken, omdat hij er niet bij was, maar dat het niet zijn ervaring is van hoe mensenhandel doorgaans plaatsvindt”. Het lijkt ook onwaarschijnlijk om in een groot woonwarenhuis dat is uitgerust met vele beveiligingscamera’s een kind te ontvoeren.
Conclusie
Het is in ieder geval duidelijk dat Diandra Toyos de beste bedoelingen had, toen zij haar verhaal op Facebook deelde. Dit blijkt uit een bericht op haar Instagrampagina, waarin zij schrijft dat “als haar ervaring ook maar één kind redt, het de negativiteit waard is geweest”.
Want negativiteit, die was er zeker. Op 29 maart 2017 liet zij op Instagram weten haar account tijdelijk privé te maken, totdat alles enigszins gekalmeerd zou zijn. Haar oorspronkelijke Facebookpost is inmiddels verwijderd. Toch lijkt het erop dat zij er tegenwoordig ook wel weer om kan lachen: twee maanden na het voorval liet zij op Instagram weten dat “zij en haar gezin veilig IKEA hadden weten te verlaten”. Gevolgd door de hashtag #pleasedontsharethispost en wat lachende emoticons.
