Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
Bewering
Moslimvluchtelingen trekken uitsluitend naar niet-moslimlanden.
Oordeel
Onwaar
Bron van de bewering
Op 29 september plaatste Gert Jan Mulder een afbeelding op X met een aantal beweringen over vluchtelingen. In de afbeelding valt te lezen dat ongeveer 85% van alle vluchtelingen in de wereld moslims zouden zijn. Ook zouden zij geen asiel zoeken in de 56 moslimlanden en alleen naar niet-moslimlanden trekken. Op 2 oktober is de post van Gert Jan Mulder 120 duizend keer bekeken, duizenden keren geliket en duizend keer gerepost.
Oud-bankier Mulder stapte in november vorig jaar op als lid van de Raad van Toezicht van Ongehoord Nederland vanwege ophef over zijn socialemediaberichten over moslims, homoseksuelen en vrouwen.
Waarom dit onwaar is
Het is lastig om cijfers te vinden over de religie van vluchtelingen wereldwijd, zo blijkt uit een recente factcheck van Euronews. In augustus beweerde een politicus van een extreemrechtse, Portugese partij dat het merendeel van de vluchtelingen moslim is. Euronews concludeerde dat dit niet te checken valt.
De Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor de Vluchtelingen (UNHCR) verzamelt veel cijfers over vluchtelingen, maar is afhankelijk van overheidsdata. Sommige overheden registreren het geloof van vluchtelingen wel, andere niet. De Immigratie- en Naturalisatiedienst in Nederland doet dit bijvoorbeeld niet, vanwege privacyoverwegingen, volgens een factcheck van DPA.
Wel constateerde een onderzoek [pdf] van de Duitse Federale Dienst voor Migratie en Vluchtelingen dat zo’n zeventig procent van alle vluchtelingen die Duitsland tussen 2013 en 2019 opving, moslim waren.
Over het andere deel van de bewering, dat vluchtelingen alleen naar niet-islamitische landen trekken, valt wel meer te zeggen. De UNHCR houdt bij hoeveel vluchtelingen en asielzoekers elk land opneemt. Onderstaande tabel laat zien welke landen tussen 2020 en 2024 ieder jaar de meeste vluchtelingen en asielzoekers opvingen.
Zoals te zien, zijn de enige Europese landen in deze top tien Duitsland en Rusland. Het merendeel van de overige landen ligt in het Midden-Oosten, Azië en Afrika. In 2022 verschijnt Iran in de top tien. Dat komt doordat de Taliban in 2021 de macht overnam in Afghanistan, waardoor Iran sindsdien veel Afghaanse vluchtelingen opvangt. Iran en Afghanistan zijn bij uitstek islamitische landen.
De 56 moslimlanden die in de afbeelding van Gert Jan Mulder genoemd worden, zijn waarschijnlijk de lidstaten van de Organisatie voor Islamitische Samenwerking. Dat is een internationale organisatie die de belangen van moslims behartigt met 57 lidstaten. Mulder spreekt waarschijnlijk van 56 landen omdat Palestina als lid gerekend wordt, terwijl dat land niet overal ter wereld erkend wordt. Nederland is een van de landen die Palestina niet erkent.
Bovenstaande kaart toont dat leden van de Organisatie voor Islamitische Samenwerking terug te vinden zijn in de top tien van landen die de meeste vluchtelingen opvingen sinds 2014. Het gaat hier om Turkije, Iran, Pakistan, Bangladesh, Libanon, Soedan, Tsjaad en Oeganda. Dat is ook logisch aangezien de meeste vluchtelingen, 69 procent, volgens de Verenigde Naties naar buurlanden trekken. Vluchtelingen uit Syrië blijven vooral in Turkije, Libanon, Irak en Jordanië, terwijl vluchtelingen uit Oekraïne bijvoorbeeld vooral naar Tsjechië, Polen en Slowakije trokken.
Conclusie
Dat moslimvluchtelingen alleen naar niet-moslimlanden trekken, klopt niet. Van de 57 landen die lid zijn van de Organisatie voor Islamitische Samenwerking, zijn er een aantal die in de top tien van landen stonden die de meeste vluchtelingen opvingen de afgelopen vijf jaar. In het algemeen is het zo dat vluchtelingen meestal naar buurlanden trekken en dan in de regio verblijven.
