Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
De Bewering
Mark Rutte steunt Donald Trumps claim op Groenland en roept Denemarken op om onmiddellijk onderhandelingen te beginnen met de Verenigde Staten.
Oordeel
Onwaar.
Bron van de bewering
Begin februari publiceren meerdere X-accounts een uitspraak van Mark Rutte, de secretaris-generaal van de NAVO, over Donald Trump en diens claim op Groenland. In 2019, tijdens zijn eerste termijn als president, stelde Trump voor om Groenland te kopen. In aanloop naar zijn tweede termijn sneed Trump het onderwerp weer aan en zei hij dat hij militaire actie in Groenland niet uit kon sluiten.
Volgens accounts op X zou Rutte daar op 2 Februari het volgende over gezegd hebben [gearchiveerde versies]:
“When it comes to defense in the Arctic, Trump is right. What I think is very good is that the Prime Minister of Denmark immediately began negotiations with President Trump. Essentially, it was about the high relevance of defense in the far north.”
BehizyTweets
De volgende dag doet deze uitspraak op X de ronde, ook in meerdere talen. Twee tweets in het Frans en een paar in het Nederlands. Buiten X duikt het bericht ook op: op Instagram, Threads en TikTok. Volgens sommige van deze berichten zou Rutte vinden dat Denemarken Groenland moet overdragen aan de Verenigde Staten. [gearchiveerde versies: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8] Bijvoorbeeld deze [gearchiveerde versie]:
“Als Rutte zo gemakkelijk akkoord gaat met de overdracht van Groenland aan de US, heeft Trump hem in de tang met zaken die het daglicht niet kunnen verdragen.”
CarineKnapen
En deze:
“Nadat Rutte Nederland heeft verkocht aan de NAVO uit eigenbelang, verkoopt hij nu Groenland. Kostbaar baantje! Groenland wordt binnenkort Amerika.”
deSunShineBand
Waarom dit onwaar is
Als op de uitspraak gezocht wordt, blijkt dat Mark Rutte hem inderdaad gedaan heeft. Een artikel van RBC-Ukraine, een Oekraïens mediabedrijf, bevat de relevante quote en kopt “’Trump is right’, NATO chief reacts to US claims on Greenland”. Dit geeft de indruk dat de socialemediagebruikers gelijk hebben, maar het artikel linkt ook naar de oorspronkelijke bron: een interview van Rutte met Duits dagblad Bild. Dit artikel geeft een ander beeld.
In het interview spreekt Bild met Rutte over zaken die relevant zijn voor de NAVO, zoals de dreiging van Rusland, de oorlog in Oekraïne en het grillige gedrag van president Trump. Op een gegeven moment noemt de interviewer de uitspraak van Trump over militaire interventie in Groenland en vraagt aan Rutte of dit het einde zal betekenen van de NAVO.
Rutte reageert hier in eerste instantie op met een harde ‘nee’ en dan volgt de uitspraak uit de posts op X. Deze refereert echter niet aan Trumps claim op Groenland, want Rutte interpreteert de woorden van Trump als een verwijzing naar de algemene defensie van de poolcirkel. Hij vindt het prijzenswaardig dat Trump zich daar druk over maakt en dat de premier van Denemarken meteen is begonnen met de onderhandelingen daarover. Aansturen op onderhandelingen doet hij dus niet, want hij constateert slechts dat ze al zijn begonnen.
Rutte zegt ook expliciet dat het gaat om meer dan Groenland: hij noemt ook IJsland, Noorwegen, Finland, Zweden en Canada. Behalve Canada zijn dit geen landen waar Trump een claim op heeft gelegd. Volgens Rutte moet iedereen samenwerken om die gebieden te beschermen en daar zou Trump gelijk in hebben. Tijdens het beantwoorden van vragen van journalisten herhaalde Rutte dit antwoord nogmaals.
Conclusie
Een uitspraak van Rutte uit een interview met Bild is uit zijn context gehaald op sociale media. Alhoewel er gevraagd werd naar Trumps uitspraken over militaire interventie in Groenland, interpreteerde Rutte die uitspraken als het aanstippen van het belang van defensie in het hoge noorden. De delen van de uitspraak die dit duidelijk maken, zijn in de posts op sociale media weggelaten.
