Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
Bewering
5 procent van de scheidingen in het Verenigd Koninkrijk komt door Fortnite en andere online-games.
Oordeel
Onwaar
Bron van de bewering
Numrush.nl publiceerde op 17 september als eerste Nederlandse website een artikel over computer game Fortnite als reden voor echtscheidingen in het Verenigd Koninkrijk. Onder andere Metronieuws, Panorama, De Telegraaf en Manners volgden kort daarna. Alle media verwezen naar Divorce Online, een Brits online servicebureau dat tegen betaling helpt met het invullen van echtscheidingspapieren.
Mark Keenan, de directeur van Divorce Online, publiceerde op 7 september een artikel op het blog van het bedrijf: ‘Is Fortnite becoming a relationship wrecker?’ Daarin wordt beschreven dat Divorce Online datamining heeft gedaan van echtscheidingsaanvragen. In 4665 scheidingsaanvragen zou 200 keer ‘Fortnite en andere online-games’ als een van de redenen voor echtscheiding zijn genoemd. Volgens de website ‘grofweg 5 procent’ van het totaal (maar wie het precies narekent komt uit op 4,2 procent).
Waarom klopt dit niet?
Er zijn twee hoofdredenen om in Engeland en Wales echtscheiding aan te vragen: ‘overspel of een langdurige periode van gescheiden leven’ of ‘onredelijk gedrag’. Verslaving aan online games valt in die laatste categorie. Uit een recent wetenschappelijk onderzoek naar echtscheidingen blijkt dat beide redenen ongeveer even vaak worden aangevoerd: 52 procent om 48 procent.
Volgens de leider van dit onderzoek, Liz Trinder, hoogleraar aan de Universiteit van Exeter, roepen de getallen van Divorce Online veel vragen op. Het is bijvoorbeeld niet duidelijk of de 4665 petities al zijn uitgesplitst in de twee categorieën.
Mogelijk zijn de 4665 aanvragen allemaal petities op grond van onredelijk gedrag. “Maar als je aanneemt dat de verhouding van redenen voor echtscheiding ongeveer hetzelfde is als in ons onderzoek, dan zou dit betekenen dat Divorce Online negen- tot tienduizend scheidingsverzoeken per jaar verwerkt”, zegt Trinder. “Dat komt neer op een tiende van het totale aantal verzoeken in Engeland en Wales. Dat is een belachelijk groot aantal voor één kantoor.”
Als de 4665 petities niet zijn uitgesplitst, dan zou dat betekenen dat Fortnite en andere online-games in bijna één op de tien aanvragen reden voor de scheiding zijn. “Dat vind ik ongeloofwaardig,” zegt Trinder. “Uit ons onderzoek naar echtscheidingen van drie jaar geleden kan ik me geen enkele verwijzing naar online-games herinneren, hoewel mensen wel verwijzen naar antisociaal gedrag in algemene zin.”
Divorce Online reageerde niet op een verzoek om data van het ‘Fortnite-onderzoek’ te delen of toe te lichten.
Clickbait historie
Divorce Online publiceerde de afgelopen jaren vaker opvallende berichten met populaire games of platforms in de hoofdrol. In 2011 stelde het bedrijf op grond van eigen onderzoek dat bij 15 procent van 200 onderzochte aanvragen Call of Duty en World of Warcraft reden was voor echtscheiding. Onder andere de Daily Mail nam het bericht over, en in Nederland is het nog terug te vinden op de site Echtscheidingwijzer.
Ook Facebook werd in 2011 door Divorce Online aangehaald als reden voor echtscheidingsaanvragen. Hoewel het artikel niet meer terug te vinden is op de site van Divorce Online, verwijzen onder meer de Daily Mail, ZDNet en Your Tango ernaar. Een Nederlandstalig bericht is nog te vinden op Techpulse.
Volgens Liz Trinder passen dit soort berichten in een trend: “Advocatenkantoren zijn wanhopig op zoek naar aandacht en werk. Ze publiceren onechte overzichten van hun dossiers als clickbait voor de Britse pers, die over het algemeen niet factcheckt en persberichten klakkeloos overneemt.”
Conclusie
Bestaat er zoiets als een Fortnite-scheiding? Volgens een Britse hoogleraar die echtscheidingsaanvragen onderzoekt, roepen de statistieken achter het nieuwsbericht veel vragen op. Het beeld dat Divorce Online schetst, strookt in ieder geval niet met wetenschappelijke inzichten.
Dat Divorce Online eerder Facebook, en populaire games als Call of Duty en World of Warcraft in soortgelijke berichten gebruikte, komt de geloofwaardigheid ook niet ten goede. We beoordelen de bewering dat ‘5 procent van de scheidingen in het Verenigd Koninkrijk komt door Fortnite en andere online games’ dan ook als onwaar.
