Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
Bewering
Uit onderzoek blijkt dat de kinderserie Peppa Pig een slecht voorbeeld voor kinderen is, en autisme kan veroorzaken.
Oordeel
Onwaar
Bron van de bewering
Verschillende clickbaitsites, zoals smakelijk.co, trendbuzz.nl en ongelooflijk.nu, berichtten op 10 juni 2017 over het roze varken en de gemeende negatieve uitwerking ervan op kinderen. Een groep psychologen zou in 2012 aan de Havard University onderzoek hebben gedaan naar het televisieprogramma Peppa Pig, dat sinds een aantal jaren ook in Nederland wordt uitgezonden. “Ze hebben slechts gekeken naar het effect dat het programma op kleine kinderen zou hebben, en of dit in de positieve of negatieve zin was. Omdat het zo’n populair programma is, heeft het invloed op veel kinderen”, aldus de websites.
Wat bleek? Ondanks dat ‘er een hoop kids helemaal dol op zijn, zit er wel een donkere kant aan het programma, donker genoeg dat de onderzoekers ouders zijn genoodzaakt te waarschuwen’. Peppa Pig is enorm verwend en gaat respectloos om met haar ouders, en kinderen beschouwen dat gedrag als normaal en kunnen het overnemen.
Bron van het nieuws lijkt de Amerikaanse clickbaitsites healthytipsworld.net, die er op 18 oktober 2016 een bericht aan wijdde. In dat bericht zouden de gevolgen van het kijken naar Peppa Pig echter nóg erger zijn: het zou één van de belangrijkste oorzaken zijn van autisme onder kinderen. Marc Wildemberg, epidemioloog en hoofd van het betreffende onderzoek, zou gesteld hebben dat kinderen die het televisieprogramma minstens 30 minuten per dag kijken, 56 procent meer kans hebben om autisme te ontwikkelen.
De berichten gaan gepaard met een dubieus filmpje van een YouTube kanaal dat hoort bij de website justhealthrelates.com, een clickbaitsite die sterk religieus geïnspireerd is en heilig gelooft in samenzweringstheorieën.
Waarom klopt dit niet?
Om met de deur in huis te vallen: het onderzoek van Harvard University waarnaar in alle berichten wordt verwezen, bestaat niet. Harvard University rept er zelf met geen woord over op de website, maar ook een zoektocht door Google en Google Scholar levert niks op. In de universiteitscatalogus van Harvard zelf is er alleen een oriënterende studie uit 2010 te vinden naar het negatieve voorbeeld dat Peppa Pig in een aantal afleveringen gaf over het gebruik van veiligheidsgordels in de auto. In die afleveringen draagt Peppa Pig geen veiligheidsgordels in de auto, hetgeen ouders beschouwden als een slecht voorbeeld voor hun kinderen. Hierop heeft Astley Baker Davies, de productiemaatschappij achter Peppa Pig, de betreffende afleveringen aangepast.
Daarnaast is er geen enkele Marc Wildenberg op internet te vinden die op wat voor manier dan ook betrokken is bij Harvard University. Ook de database met medewerkers van Harvard zelf levert geen resultaten op. Het lijkt er sterk op dat de beste man is verzonnen.
Dan hebben we het nog niet eens gehad over het feit dat autisme een aangeboren stoornis is, en dat het dus alleen om die reden al zeer onwaarschijnlijk is dat een onschuldige kindercartoon als Peppa Pig ‘een van de belangrijkste oorzaken is van autisme onder kinderen’.
Ook debunksite Snopes is het bericht over Peppa Pig niet ontgaan; die ontkrachtte de bewering dat het televisieprogramma schadelijk voor kinderen zou zijn en autisme zou kunnen veroorzaken in oktober vorig jaar al.
