Klimaatwetenschappers zijn het bijna allemaal met elkaar eens over wie die vermaledijde opwarming van de aarde nu veroorzaakt. Dit opzienbarende nieuws brengt de webredactie van Spits op 22 juni 2010. Volgens zo’n 98% van de klimaatwetenschappers is het toch echt de mens, lezen we in het artikel Klimaatwetenschappers geen sceptici. Nog geen jaar na Climategate lijkt deze eendracht rond het meest controversiële wetenschappelijke thema van deze tijd toch erg stug. En dat is ook zo: het onderzoek zegt alleen iets over onderzoekers die banden hebben met klimaatpanel IPCC.
Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
Webredacteur T. Wolters refereert in het nieuwsbericht in kwestie aan een paper in het (overigens Amerikaanse i.p.v. Britse) wetenschappelijke tijdschrift PNAS, getiteld ‘Expert credibility in climate change‘: ‘Bijna alle klimaatweten-schappers geloven dat de mens de opwarming van de Aarde veroorzaakt. Uit een onderzoek waarover is gepubliceerd in de Britse Proceedings of the National Academy of Sciences, blijkt dat zo’n 98 procent van de wetenschappers deze mening is toegedaan.’
Nieuws van de BBC
Wolters laat telefonisch weten dat dit onderzoek een meta-analyse betreft, die de geloofwaardigheid en verdiensten van klimaatwetenschappers nagaat, en zegt hierover: “Het is dus niet zomaar een mening van iemand, maar een weten-schappelijk onderzocht ding en dus een feit.” Uit het onderzoek zelf komt ook naar voren wat verder in het Spits nieuwsbericht staat: ‘Klimaatwetenschappers die overtuigd zijn van een menselijke oorzaak, brengen twee keer zoveel weten-schappelijke publicaties uit als klimaatsceptici. Ze worden bovendien veel vaker geciteerd door collega’s dan sceptici. Onderzoeksleider William Anderegg beweert dat de “gelovigen” simpelweg meer verstand hebben van het klimaat.’
Wolters zegt het nieuws van de BBC-website gehaald te hebben, uit het artikel ‘Study examines scientists’ ‘climate credibility‘, een bron waar hij in de laatste alinea van het nieuwsbericht ook naar linkt: ‘In een interview met de BBC zei Anderegg te hopen dat het onderzoek een eind maakt aan het idee dat de weten-schappelijke gemeenschap zou twijfelen over de oorzaak van opwarming van de Aarde.’
Dubieus
Maar gek genoeg maakt het Spits-nieuwsbericht geen vermelding van al het commentaar dat vanuit de wetenschappelijke gemeenschap gekomen is op de onderzoeksmethode achter het in PNAS gepubliceerde artikel, waar de BBC dat wel doet. BBC’s nieuws lijkt juist eerder dat er (weer?) een controversieel artikel uit het IPCC-kamp gekomen is waar volgens ’sceptici’ – of mensen zonden banden met het IPCC – niets van klopt. De tweede alinea van het BBC artikel luidt: ‘But climate sceptics questioned the findings, saying that publication in scientific journals was not a fair test of expertise.’
Een dag voor Spits en de BBC met hun nieuwsberichten kwamen, deed ScienceInsider, verbonden aan het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift Science, zelfs uitgebreid uit de doeken wat er zoal dubieus bevonden wordt aan de klimaatpublicatie in PNAS: ‘But the paper, published today in the Proceedings of the National Academy of Sciences, faces criticism on three fronts: how it divides scientists into one of two groups, whether the scientists have been chosen properly, and whether the peer review process stacks the deck in favor of the consensus view. “This is a completely unconvincing analysis,” says climate expert Judith Curry of the Georgia Institute of Technology, who was included in neither group.’
De teneur van het bericht op de Spits-website is duidelijk anders. Waar Spits het doet voorkomen alsof er inmiddels een heel breed draagvlak is voor de mens-warmt-aarde-op-hypothese onder hen ‘die het kunnen weten’, blijkt de vork heel anders in de steel te zitten. Het draagvlak voor deze hypothese is breed onder IPCC-klimaatwetenschappers: iets wat ook al op te maken is uit het onderzoeksartikel zelf, maar nog even helder over het voetlicht wordt gebracht door ScienceInsider. En hoe verwonderlijk is het dat eerdergenoemde hypothese – bestaansreden nummer één voor het IPCC – maximale bijval geniet in haar gelederen? ScienceInsider:
‘Another area of controversy is the authors’ selection of scientists to study. The paper focuses on only scientists who have either participated in the IPCC or signed public statements on the state of the science. Are those the right 1372 scientists to analyze? Scientists who are “unconvinced,” for example, may feel peer pressure not to publish public statements on that view, which might dilute the strength of that view over all. Its decision to include all IPCC contributing authors as “convinced” by that document’s main conclusions is also debatable.’
Buil
Nieuws overnemen van de BBC – daar kun je je toch geen buil aan vallen? Maar dan moet je de nuances wel heel laten – of eerder: het werkelijke nieuws oppakken. Zeker als het gaat om bevindingen over klimaatverandering kun je je als journalist niet permitteren om kritiekloos de conclusies van het zoveelste klimaatpaper voor waar aan te nemen en tot nieuws te promoveren.
Voor een goed overzicht van ‘sceptische’ geluiden uit de wetenschapswereld in reactie op het PNAS-artikel, zie deze blogentry van wetenschapsjournalist Marcel Crok op Climategate.nl.