Sinds mei 2014 is VoorNederland (VNL) naar eigen zeggen “hét alternatief op rechts”. Met boegbeeld Jan Roos, bekend van GeenStijl en GeenPeil, doet de partij dit jaar voor het eerst een gooi naar zetels in de Tweede Kamer. Een van de speerpunten in het verkiezingsprogramma is het terugdringen van ‘kansloze’ migratie. VNL overdrijft de aantallen fors en pleit voor een kansloze ‘Australische’ oplossing.
Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
“Een recordaantal immigranten kwam naar ons land: ongeveer een kwart miljoen. De immigratiegolf moet stoppen. Wij willen geen kansloze immigratie.” Duidelijke taal van VNL, op het eerste gezicht. Maar in welke tijdsspanne zijn die kwart miljoen immigranten dan naar Nederland gekomen? Wat verstaat VNL onder ‘kansloos’, en zijn alle 250.000 immigranten kansloos, zoals VNL suggereert?
Kansloze immigranten
Te beginnen met de definitie van kansloos: het is onduidelijk wat VNL precies bedoelt. Zijn ze tegen de immigranten die geen recht hebben op asiel, of doelen ze misschien op de immigranten die wél recht hebben op asiel, maar vervolgens niet slagen voor de verplichte inburgeringscursus? Helaas blijkt het onmogelijk om contact te krijgen met iemand van de partij: een telefoonnummer is onvindbaar en meerdere pogingen tot contact per mail, Facebook en Twitter worden niet beantwoord. Later in het partijprogramma stelt VNL: ‘‘alleen mensen die een verrijking zijn voor onze economie zijn welkom.” Daarover later meer.
Cijfers
Eerst het immigratiecijfer waar VNL zich op baseert. Het CBS kwam eind 2015 met een prognose voor 2016. In deze verwachting werd gesproken over 240.000 immigranten (‘ongeveer een kwart miljoen’), waarvan er 70.000 asielmigrant zouden zijn. Nu, ruim een jaar later, blijkt uit cijfers van datzelfde bureau dat er in 2016 uiteindelijk 230.000 immigranten waren, van wie volgens het Europees Migratienetwerk 31.600 een asielaanvraag hebben ingediend. Uit voorlopige cijfers van het CBS blijkt dat in de eerste helft van 2016 ongeveer 25 procent van de immigranten asielgerelateerd waren, 35 procent uit Europa kwam en 30 procent van buiten Europa.
Interessante noot: in 2015 werden er 59.000 asielaanvragen gedaan, een flinke daling in het aantal asielaanvragen dus. Belangrijk om je te realiseren is dat er ook behoorlijk wat mensen zijn die Nederland verlaten. Afgelopen jaar emigreerden er volgens het CBS ruim 140.000 mensen. Doe je de rekensom van immigratie minus emigratie, dan blijkt die immigratiegolf wat minder overweldigend.
‘Studie, werk of lief’
Hoewel VNL niet expliciet zegt dat alle 250.000 immigranten kansloos zijn, impliceren ze dit wel. Volgens Yvonne Wiggers, voorlichter van de Immigratie- en Naturalisatiedienst, is echter maar een deel asielmigrant. Een aanzienlijk deel komt naar Nederland voor ‘studie, werk of lief’ en volgens haar moeten we ook de Nederlandse expat die terugkeert naar Nederland niet vergeten.
Immigratie volgens Australisch model
VNL wil dus alleen de immigranten toelaten die een bijdrage aan de Nederlandse economie kunnen leveren. De partij neemt het Australische model als voorbeeld, wat betekent dat migranten enkel worden toegelaten op basis van hun opleiding en werkervaring. Buitenlanders met een beroep waar vraag naar is, zijn welkom; de rest heeft pech.
Hoewel Australië ook vluchtelingen weigert, is dat voor Nederland geen optie. Het gaat tegen de Vierde Geneefse Conventie in om mensen in nood te weren. Tot op heden heeft Australië zich aan sancties weten te onttrekken, omdat rechters niet eensgezind zijn over de onrechtmatigheid van de Australische praktijken. Australië vangt de vluchtelingen – overigens onder erbarmelijke omstandigheden – elders op de wereld op en niet op eigen grondgebied, vertelt Peter Rodrigues, hoogleraar Immigratierecht aan de Universiteit Leiden. Het is nog de vraag of dit past binnen het Geneefse verdrag.
VNL stelt daarom als alternatief voor om vluchtelingen in hun eigen land of regio op te vangen, maar dat is moeilijk uitvoerbaar. ‘‘Vluchtelingen zijn hun eigen land net ontvlucht en buurlanden kunnen de massale toestroom van vluchtelingen niet meer aan,’’ zo stelt de United Nations High Commisioner for Refugees (UNHCR). De omstandigheden in die landen zijn vaak dusdanig slecht, dat het onmenselijk is om vluchtelingen daar op te vangen.
Slordig gebruik van cijfers
Kortom: dat de tijdsspanne waarin ongeveer een kwart miljoen immigranten naar Nederland kwam niet genoemd wordt is af te doen als slordigheid van de politieke nieuwkomer. De immigratiegolf stoppen door ‘kanslozen’ volgens Australisch model te weigeren is niet zo gemakkelijk uit te voeren. Nederland heeft zich te houden aan het Verdrag van Genève en opvang in eigen regio is ook geen geschikte oplossing meer. Ruim 30.000 immigranten hebben als vluchteling hulp van de Nederlandse overheid nodig. Het overgrote deel van de overige 200.000 immigranten komen hier voor ‘werk, studie of lief’, zijn zelfvoorzienend en dragen bij aan de Nederlandse economie.
