De Telegraaf bracht op 17 september goed nieuws: ‘Cameratoezicht helpt’. Door een reeks veiligheidsmaatregelen zou het aantal geweldsincidenten, jeugdoverlast en overvallen in Holendrecht zijn verminderd. Het artikel is diezelfde dag ook overgenomen in de Spits. Het nieuws is afkomstig van de politie Amsterdam/Amstelland. Maar die weigert als Nieuwscheckers ernaar vraagt de cijfers te laten zien. Het is zelfs de vraag of de cijfers bestaan.
Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
Er is van alles gedaan om de situatie rond winkelcentrum Holendrecht veiliger te maken, aldus De Telegraaf: cameratoezicht, een verhoogde frequentie van surveillance, het weghalen van de overkapping van het winkelcentrum en meer gemeentelijke en particuliere beveiliging. En met succes: het aantal geweldsincidenten, overvallen en gevallen van jeugdoverlast is verminderd.
Op dezelfde Telegraafpagina staat echter een reportage van Tjerk de Vries die veel somberder klinkt: ‘”Veel beloofd, weinig gedaan”. Wie verlost “Hellendrecht” van crimineel imago?’ (niet online). Fietsenhandelaar en voorzitter van de ondernemersvereniging Jan Ronselaar hoopt op een positief verhaal in de krant en laat weten dat camera’s en politiesurveillance het winkelcentrum veiliger hebben gemaakt. De Telegraaf: ‘We willen de fietsenhandelaar natuurlijk niet teleurstellen en gaan op zoek naar rooskleurige anekdotes over het winkelcentrum. Die zijn er niet.’ Bij andere winkeliers en voorbijgangers is het zwartgalligheid troef: de kleermaker houdt ’s ochtends de deur op slot uit angst voor overvallers, en Ria en Corry (al 32 en 34 jaar in de wijk) mopperen dat zij nu ook in de regen lopen omdat de overkapping is weggehaald om hangjongeren te verjagen.
Toch is politiewoordvoerder Ebe van der Land positief over de toestand rond het Holendrechtplein: ‘Onder meer door extra toezicht in samenwerking met het stadsdeel, cameratoezicht en preventieve fouilleeracties zijn de gevallen van overlast afgenomen en is het criminaliteitscijfer gedaald.’ Daar wil Nieuwscheckers het fijne van weten. Met hoeveel procent zijn de incidenten afgenomen? En om welke periode gaat dit?
Cameratoezicht
De problemen rond het Holendrechtplein zijn niet van gisteren. Na een reeks van incidenten, zoals schiet- en steekpartijen, berovingen en winkelovervallen, meldt Het Parool op 25 januari dit jaar dat er vanaf februari cameratoezicht komt in winkelcentrum Holendrecht. Burgemeester Job Cohen verwacht dat dit de veiligheid in en rond winkelcentrum Holendrecht zal verbeteren. Tevens meldt het artikel dat er een alcoholverbod geldt rond het winkelcentrum, er extra agenten en toezichthouders actief zijn en dat graffiti wordt verwijderd.
Cijfers
Helpen die maatregelen? Op een veilig Amsterdam, een website van gemeente, politie en justitie, worden politiecijfers van diefstal en inbraak gepubliceerd. Uit deze cijfers blijkt dat het aantal aangiften van geweld in de periode januari tot en met juni 2010 in Holendrecht/Reigersbos juist is toegenomen ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. Het aantal gevallen van overlast is in de periode januari tot en met juni 2010 afgenomen ten opzichte van dezelfde periode in 2009. Echter, dit gaat niet specifiek over de jeugd.
Op dezelfde website is een veiligheidsindex te vinden. Deze geeft per stadsdeel een cijferoverzicht van de veiligheid op de volgende punten: inbraak, diefstal, geweld, vandalisme, overlast, verkeer en drugs. Het is een overzicht van de periode 2003 tot en met 2009. Over het jaar 2010 worden nog geen volledige uitspraken gedaan. Uit deze cijfers kunnen wij dus niet opmaken of het aantal geweldsincidenten, jeugdoverlast en overvallen is toe- of afgenomen.
Politie Amsterdam / Amstelland
Nieuwscheckers nam contact op met politie Amsterdam / Amstelland om de cijfers op te vragen. Persvoorlichter Ebe van der Land vertelt aanvankelijk dat dit tijd kost. “Deze cijfers zijn bekend bij de wijkteamchefs. Het kan even duren voordat we deze cijfers hebben verzameld.” Dat is vreemd, want een paar weken voor Nieuwscheckers belde, heeft Van der Land tegen De Telegraaf wél uitspraken gedaan over die cijfers. Als wij Van der Land hiermee confronteren, laat hij weten dat er geen ‘absolute cijfers’ zijn. “Ik heb die uitspraak gedaan op basis van de informatie die het wijkteam mij heeft gegeven. Dat heeft aan mij doorgegeven dat de genoemde delicten iets waren afgenomen.” Van der Land geeft ook aan dat het wijkteam geen verdere informatie over cijfers wil geven. “Zij willen het onderwerp Holendrecht laten rusten. Later komen de cijfers in de politiek als jaarverslag, en daar zullen jullie het mee moeten doen.”
Stadsdeel Zuidoost
Waar heeft de schrijver van het artikel, Nienke Oort, de informatie in haar artikel dan op gebaseerd? Telegraafjournaliste Oort zegt dat ze zich baseerde op een rapport dat zij toegestuurd kreeg van stadsdeel Zuid-Oost. “Ik krijg wekelijks rapporten opgestuurd van stadsdeel Zuid-Oost. Ik weet nu alleen niet meer hoe dat rapport heet.”
Saskia Jonker, communicatieadviseur van stadsdeel Zuidoost, meldt dat er in de week van 14 september vanuit de gemeente zeker geen persbericht of rapport over de veiligheid in Holendrecht naar buiten is gebracht. “Het is voor ons onduidelijk waar deze informatie vandaan komt. De gegevens benoemd in het artikel zijn alleen bij de politie bekend, alleen zij kunnen hier iets over zeggen.”
Nogmaals vragen wij Oort om een reactie. Ze herinnert zich dat het niet om een rapport ging, maar dat ze deze informatie van een collega heeft gekregen. Deze collega had met de politiewoordvoerder gesproken. “Wij vertrouwen op informatie die wij krijgen van de politievoorlichters.”
Onbeantwoord
De informatie in het artikel van De Telegraaf op 17 september komt dus bij de politievoorlichting vandaan. Van der Land kan zijn bewering tegenover Nieuwscheckers echter niet hard maken. Of er zijn geen cijfers over de criminaliteit rond winkelcentrum Holendrecht of hij weigert ze te geven. Of de informatie in de Telegraaf-artikelen klopt, blijft dus een onbeantwoorde vraag.