Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
Bewering
In de Amerikaanse staat Alabama zijn minstens vier doden gevallen als gevolg van een TikTok-challenge waarbij mensen van snel varende boten springen.
Het oordeel
Onwaar
Bron van de bewering
Verschillende Amerikaanse en Britse nieuwsmedia, waaronder Yahoo News, The Today Show, The Daily Mail en The Independent, hebben berichten gedeeld over een potentieel dodelijke TikTok-challenge. Deze challenge, bekend als de ‘boat jumping challenge’, zou inhouden dat mensen van bewegende boten springen, vaak op hoge snelheid, en dit op video vastleggen om op TikTok te delen. Volgens deze rapporten zou de uitdaging in de Amerikaanse staat Alabama tot vier sterfgevallen hebben geleid. De Belgische website HLN nam het nieuws over en op TikTok werd een video van Le Parisien met de bewering meer dan een miljoen keer bekeken.
Waarom is dit onwaar
Het verhaal over de TikTok-challenge en de daarmee samenhangende sterfgevallen in Alabama verspreidde zich razendsnel nadat de kapitein van de reddingsbrigade Jim Dennis een interview gaf aan lokale media en het door landelijke nieuwsmedia met sensationele koppen werd overgenomen. Dennis zou oorspronkelijk hebben gezegd dat vier verdrinkingsdoden te maken hadden met TikTok-challenges, maar verklaarde niet veel later dat zijn uitspraken buiten proportie zijn opgeblazen door de media. Hoewel er volgens hem in de afgelopen maanden vier verdrinkingen zijn geweest waarbij zijn reddingsbrigade betrokken was, hadden sommige van deze verdrinkingen niet per se te maken met het springen van een boot.
De kapitein zegt dat hij wel betrokken was bij een sterfgeval waarbij iemand van een boot sprong, maar dat hij niet weet of dit te maken had met een TikTok-challenge. Dennis benadrukte ook dat er al langer mensen van boten springen, zonder daar een TikTok-challenge voor nodig te hebben en dat dit altijd gevaarlijk of potentieel dodelijk kan zijn. Ook de politie in de staat bevestigde dat er geen enkel sterfgeval gerelateerd aan een boot direct kan worden gelinkt aan TikTok of een trend op TikTok.
Geen challenge
Op de dag van schrijven zijn video’s met de hashtag “boatjumpingchallenge” opgeteld maar een paar duizend keer bekeken op TikTok. Van een populaire challenge lijkt nooit sprake te zijn geweest. Video’s met de hashtag “boatjumping” zijn bij elkaar opgeteld wel meer dan vijftien miljoen keer bekeken.
De populairste video’s die onder deze noemer te vinden zijn tonen inderdaad een aantal mensen die van snel varende boten springen, maar het merendeel doet dat van een niet bewegende boot. Ook dateren de meest bekeken video’s al uit 2020. Er wordt in deze video’s niet gesproken over een challenge. Het lijkt dus eerder te gaan om een trend, die inmiddels voorbij is.
Tegen AP zegt TikTok dat er nooit een ‘boat jumping’ challenge populair is geweest op hun platform. De richtlijnen van het platform verbieden gebruikers om “gevaarlijke activiteiten en challenges” te tonen of te promoten. Inmiddels hebben verschillende media rectificaties geplaatst, waaronder The Independent, Yahoo news, People en de New York Post.
Conclusie
De bewering dat er in Alabama meerdere doden zijn gevallen als gevolg van een TikTok-challenge waarbij mensen van snel varende boten springen, is onjuist. Hoewel er sterfgevallen zijn geweest als gevolg van het springen van een bewegende boot, is er geen bewijs dat deze verband houden met een trend of challenge op TikTok. Ook lijkt er nooit een populaire challenge te zijn geweest met deze insteek.
