Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
Bewering
Nancy Pelosi heeft een video waarin ze Amerikanen oproept de Chinese wijk van San Francisco te bezoeken, verwijderd van haar Twitter-account.
Oordeel
Onwaar
Bron van de bewering
Op 24 februari bezocht Nancy Pelosi, de speaker van het Huis van Afgevaardigden, Chinatown in San Francisco, de stad waar haar politieke carrière begon. Ze wilde de winkeliers steunen die hun klandizie zagen dalen door toegenomen wantrouwen tegen Chinezen.
Op 16 april deed president Trump op Twitter een heftige aanval op ‘Crazy Nancy Pelosi’, die volgens hem de video van haar bezoek aan Chinatown die hij in zijn tweet liet zien had verwijderd van haar Twitter-account. In de video roept Pelosi mensen op de wijk niet te mijden: omdat er voldoende voorzorgsmaatregelen zijn genomen ‘we think that it’s very safe to be in Chinatown’. Dat maakt haar ‘verantwoordelijk voor vele doden’, aldus Trump.
Dezelfde beschuldiging werd eerder die dag geuit door Derk Jan Eppink, lid van het Europees Parlement voor Forum voor Democratie: ‘Ze heeft de video van Twitter gehaald. Wie haar oproep volgde en Corona opliep, komt er minder makkelijk vanaf.’
De eerste prominent die beweerde dat Pelosi een video van haar bezoek op 24 februari aan Chinatown had verwijderd, was Trumps campagneleider Brad Parscale. Vervolgens werd de beschuldiging opgepikt en doorgegeven door rechtse influencers als Charlie Kirk. Deze tweets zijn bij elkaar goed voor meer dan honderdduizend retweets. De tienduizenden reacties vormen een virtuele lynch mob van Trumpaanhangers, die Pelosi smalend voorhouden dat het internet niets vergeet.
Waarom klopt dit niet?
De tweet die Pelosi zou hebben verwijderd, heeft nooit bestaan. Velen die Pelosi ervan beschuldigen een video te hebben gedelete, retweeten nieuwsvideo’s van Pelosi’s bezoek aan Chinatown op 24 februari, maar geen screenshots van de vermeende tweet. Dat kan ook niet, want Pelosi heeft dit nooit getwitterd.
Verwijderde tweets van Amerikaanse congresleden worden bewaard door Politwoops. Daar is een dergelijke tweet van Pelosi niet te vinden. Ook niet in de gearchiveerde tweets van Pelosi in de Wayback Machine. Wel heeft ze zelf op 24 februari een videootje getwitterd van haar bezoek aan een fabriek van fortune cookies. Dat staat ook nog steeds op haar timeline. Een medewerker van Pelosi heeft in antwoord op Trump nog eens bevestigd dat de tweet niet bestond: ‘We never posted this video.’
Derk Jan Eppink, die enkele weken geleden al een soortgelijke fout maakte toen hij een vervalste tweet van de democraat Chuck Schumer retweette, reageerde op onze vragen over zijn Pelosi-tweet: ‘Ik heb mijn tweet over Pelosi gebaseerd op diverse tweets, onder andere van President Trump, maar ook van Charlie Kirk (voorzitter Turning Point USA). Ik retweette het statement van Courtney Holland. Centraal staat echter de video, met de oproep van Pelosi, en niet het lot van de tweet. Desnoods pas ik mijn tweet aan, dat is niet de kwestie. Een oproep om massaal Chinatown te bezoeken was op dat moment politiek aanvechtbaar.’
Eppink heeft zijn tweet inmiddels stilzwijgend verwijderd.
Dat Pelosi door haar oproep om naar Chinatown te komen ‘verantwoordelijk is voor vele doden’, zoals Trump beweert, is niet te checken, maar de cijfers wijzen er niet op. Pelosi deed haar uitspraak op 24 februari, drie weken voor inwoners van San Francisco thuis moesten blijven en op een moment dat er in heel San Francisco nog geen besmetting was geconstateerd. De eerste twee besmettingen in de stad werden geregistreerd in de eerste week van maart. In heel San Francisco zijn tot nu toe 17 sterfgevallen aan COVID-19 vastgesteld.
Conclusie
Nancy Pelosi heeft nooit een video getwitterd met een oproep om de Chinese wijk van San Francisco te bezoeken, dus beschuldigingen geuit door onder meer president Trump en FvD-Europarlementariër Dirk Jan Eppink dat ze die tweet heeft verwijderd, zijn onjuist. Door de valse beschuldiging heeft wel een groot publiek kennis genomen van Pelosi’s uitspraken: alleen al de video in de tweet van Trump is in twaalf uur meer dan vijf miljoen maal bekeken.
Update 17/4/2020, 10:45: Reactie Derk Jan Eppink toegevoegd; 13:50 mededeling over verwijderen Eppinks tweet toegevoegd.