Video bewijst niet dat wapens uit Oekraïne zijn verkocht aan een Mexicaans drugskartel

Een Mexicaanse televisiezender meldt dat Westerse wapens die aan Oekraïne zijn geleverd, opduiken bij Mexicaanse drugskartels.

Onwaar.

Op 31 mei verspreidde het Russische nieuwsmedium RT een bericht waarin werd beweerd dat westerse wapens die aan Oekraïne zijn geleverd bij Mexicaanse drugskartels zijn beland. Als bewijs verwijst het bericht naar een video van de Mexicaanse tv-zender Milenio TV waarin een man te zien is met het logo van een Mexicaans drugskartel op zijn rug, die een antitankwapen draagt.

Het bericht van RT is in letterlijke vertaling in het Nederlands ook gepubliceerd op de website Frontnieuws (gearchiveerde versie). Van deze website stelde Nieuwscheckers eerder vast dat er regelmatig Russisch nieuws en propaganda wordt gepubliceerd in Nederlandse vertaling.

Op Twitter was een internationale trend waarneembaar: het nieuws over wapens die vanuit Oekraïne bij Mexicaanse drugskartels zijn terechtgekomen, werd massaal gedeeld. Zelfs de Republikeinse presidentskandidaat Vivek Ramaswamy ging ermee aan de haal. 

Vaak werd in tweets verwezen naar de Mexicaanse televisie-uitzending die werd gedeeld door het twitteraccount Citizen Free Press, waarin werd gesteld dat javelins (antitankraketten) die aan Oekraïne zijn geleverd, zijn  aangekocht door een Mexicaanse drugskartel (gearchiveerde versie).

Dit nieuws werd op Twitter ook gedeeld door het Engelstalige Twitter-account Sprinter (ruim 200 duizend volgers), dat vaker de Russische agenda promoot. Helaas heeft hij zijn desbetreffende tweet alweer verwijderd en is deze niet gearchiveerd. 

Hoewel de desbetreffende tweet is verwijderd, werd zijn bericht in korte tijd veelvuldig gedeeld. Ook in Nederland, bijvoorbeeld  hier en hier. Ook  Joost Niemöller (ruim 79 duizend volgers op Twitter) deelde de tweet (gearchiveerde versie) van Sprinter met de toevoeging: “Hier kon je op wachten. Westerse wapens gegeven aan het corrupte Oekraïne, duiken op bij Mexicaans drugskartel.” Niemöllers tweet bereikte ruim 76 duizend mensen en kreeg 849 likes en 400 retweets.

De bewering dat op de Mexicaanse televisie werd gesteld dat Oekraïense wapens bij Mexicaanse drugskartels belandden is simpelweg onjuist, omdat er allereerst sprake is van een vertaalfout op sociale media. In het item van de Mexicaanse televisie werd namelijk gezegd dat de antitankwapens waarover drugskartels beschikken, ook worden ingezet in oorlogsgebieden, zoals in Oekraïne. Er werd dus niet gezegd dat ze daadwerkelijk uit Oekraïne kwamen. Dat werd er op Twitter echter wel van gemaakt.

Twitter heeft inmiddels opmerkingen van gebruikers (zo genoemde ‘community notes’) geplaatst bij de tweet van Citizen Free Press, die signaleren dat het een onjuiste vertaling betreft, nadat militair analist Edward Hunter Christie op Twitter aangaf dat er sprake was van een onjuiste vertaling.

Een andere reden waarom dit onwaar is, is omdat de aangetroffen antitankwapens een gele of goudkleurige band hadden.

Het Amerikaanse leger gebruikt namelijk een gele of goudkleurige band voor moderne antitankwapens die voor training worden gebruikt. Oekraïne krijgt geen trainingswapens of oudere modellen, zoals de AT4, vandaar dat de antitankwapens die Oekraïne krijgt, gemarkeerd zijn met een geelzwarte banner.

Bovendien waren de aangetroffen wapens bij de drugskartels geen javelins (die aan Oekraïne werden gegeven), maar AT-4, een veel goedkoper antitanksysteem. Deze kun je gemakkelijk op de zwarte markt kopen, stelde onder andere inlichtingen analist Malcolm Nance op Twitter. 

Deze beweringen worden onder andere ondersteund door militair en OSINT-analist Michael McBath. In zijn YouTube-video van 1 minuut legt hij uit dat de gele band enkel voor trainingsdoeleinden worden gebruikt en dat de aangetroffen wapens geen javelins, maar AT4s zijn.

Kortom, militair-analisten zijn het eens dat de aangetroffen antitankwapens geen javelins, maar AT4’s zijn. AT4”s worden inmiddels niet meer gebruikt aangezien ze niet zijn opgewassen tegen de modernere pantservoertuigen. Vandaar dat Oekraïne dus javelins krijgt en geen AT4’s.

Op Twitter gonsde het van de bericht dat antitankwapens die door Westerse landen aan Oekraïne zijn geleverd, zijn terechtgekomen bij een Mexicaans drugskartel. Zo zou blijken uit een video. De tekst van de video is echter misleidend vertaald: er werd niet gezegd dat de wapens afkomstig zijn uit Oekraïne. Bovendien is aan de gele markeringen op de wapens te zien dat ze bedoeld zijn voor trainingsdoeleinden, en dus niet aan Oekraïne geleverd zijn voor de oorlog tegen Rusland.