Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
Bewering
Wasverzachters vergiftigen ons.
Oordeel
Niet te checken
Bron van de bewering
Verschillende clickbaitsites, zoals doehetzelfideetjes en worldunity.me, waarschuwen dat wasverzachters ons vergiftigen. Zo zouden de drie meest voorkomende giftige chemicaliën – alfa-terpeneol, benzylacetaat en benzyl-alcohol – zorgen voor duizeligheid, hoofdpijn en zelfs geheugenverlies. Ook zouden er irritaties aan de luchtwegen en ogen kunnen ontstaan. Benzyl-alcohol tast op zijn beurt het centrale zenuwstelsel aan.
De stoffen alfa-terpeneol en benzylacetaat zijn geurstoffen en worden gebruikt in verschillende andere producten. Dat geldt ook voor het bewaarmiddel benzyl-alcohol, dat je voornamelijk terug kunt vinden in cosmetica en farmaceutische producten. Het wordt ook toegepast als oplosmiddel voor bijvoorbeeld parfums.
De eerste vraag is niet zozeer hoe gevaarlijk deze stoffen zijn, maar of ze wel in wasverzachters voorkomen. Om dit te kunnen beantwoorden, hebben we gekeken naar het etiket van 15 verschillende wasverzachters. Hieronder een overzicht van welke stoffen daar genoemd worden.
Uit het staafdiagram blijkt dat op geen enkel etiket de stof alfa-terpeneol, benzylacetaat of benzyl-alcohol genoemd wordt.
Het zou echter zo kunnen zijn dat fabrikanten kiezen voor een andere benaming van (één van) de gevaarlijke stoffen. In het geval van benzyl-alcohol zou het tegen de regels zijn dat de stof niet op het etiket wordt vermeld. Deze stof is namelijk een allergeen. Dat betekent dat de stof een allergische reactie kan veroorzaken. Fabrikanten zijn volgens de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) verplicht allergenen op hun verpakking te noemen.
Maar stel nou, dat dagelijkseweetjes.nl gelijk heeft en fabrikanten weigeren deze stoffen op hun ingrediëntenlijst te zetten, dan is de vraag in welke mate deze stof aanwezig is.
Dosering
Om te beoordelen of wasverzachters ons daadwerkelijk vergiftigen is het niet alleen belangrijk te kijken welke stof er wel of niet in de wasverzachter zit. Ook de dosering is van belang. De stoffen die genoemd worden door de clickbaitsites zijn inderdaad giftig, maar alleen in pure vorm. “Bijna alles heeft bij een excessieve dosis een risico, bijvoorbeeld ook zout en suiker”, merkt hoogleraar dermatologie Pieter Jan Coenraads op. In dit geval gaat het om de hoeveelheid chemicaliën die overblijft in de kleding als je die uit de wasmachine haalt en aandoet. Volgens Joke Bouwstra, hoogleraar dermatologie aan de Universiteit Leiden, zit het gevaar hem in de mate waarin de stof de huid penetreert. Hier zou volgens Bouwstra gedegen onderzoek naar moeten worden gedaan.
Conclusie
In het stuk van dagelijkseweetjes.nl ontbreekt argumentatie en nuance. Toch kan niet gezegd worden dat wat zij melden onwaar is. Daar zouden de wasverzachters en het gebruik daarvan grondig voor getest moeten worden. Bouwstra: “Daar zou gedegen onderzoek naar gedaan moeten worden.”