Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
Bewering
Meer dan de helft van de kinderen die nu geboren worden in de drie grote steden – Amsterdam, Rotterdam en Den Haag – is niet-westers allochtoon.
Oordeel
Onwaar
Bron van de bewering
Tijdens de algemene politieke beschouwingen op 21 september 2021, waarin alle fractievoorzitters de begrotingsplannen van de regering mogen becommentariëren, ging het onder andere over de wooncrisis in Nederland. PVV-fractieleider Geert Wilders stelde dat deze crisis niet alleen te wijten is aan het tekort aan woningen, maar ook aan de “enorme” instroom van migranten. Nederland zou niet alleen vol zijn, maar de bevolking zou volgens hem vervangen worden door migranten:
“Meer dan de helft van de kinderen die nu geboren worden in onze drie grote steden, Amsterdam, Rotterdam en Den Haag, is niet-westers allochtoon. Je hoeft geen demografisch genie te zijn om te zien dat als we het tij nu niet keren, we straks een vreemde in eigen stad, in eigen land worden.”
Waarom is dit onwaar?
Voordat we de cijfers induiken, is het van belang om stil te staan bij de term ‘allochtonen’ die Wilders gebruikte.
Terminologie
Wilders heeft het in zijn bewering over ‘allochtonen’. Deze term kwam in de jaren zeventig in zwang ter vervanging van het woord ‘immigranten’. Gedoeld werd op personen die in Nederland woonden, maar in het buitenland geboren waren. Sinds 2016 heeft het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek), dat de cijfers over de demografie van Nederland bijhoudt, de term ‘allochtonen’ vervangen door ‘personen met een migratieachtergrond’, omdat de term ‘allochtonen’ een negatieve betekenis had gekregen.
Personen met een migratieachtergrond zijn mensen die zelf (eerste generatie) of van wie de ouders (tweede generatie) in het buitenland geboren zijn. Kinderen van ouders van de tweede generatie worden niet meer gezien als kinderen die zelf een migratieachtergrond hebben. Deze generatie wordt ook wel de ‘derde generatie’ genoemd.
Een niet-westerse migratieachtergrond heb je volgens CBS wanneer je afkomstig bent uit een van de landen in de werelddelen Afrika, Latijns-Amerika en Azië (exclusief Indonesië en Japan) of Turkije. Niet-westerse allochtoon en persoon met een niet-westerse migratieachtergrond zijn inhoudelijk gezien dus hetzelfde.
De cijfers
Het CBS heeft cijfers over de achtergrond van het aantal geboren inwoners van de grote steden. Maar de nieuwste cijfers zijn uit het jaar 2020. CBS laat ons weten dat cijfers over 2021 nog niet beschikbaar zijn. Op ons verzoek via e-mail aan de PVV om de cijfers te sturen waarop Wilders zijn uitspraak baseerde, ontvingen we geen reactie. Het is dus onduidelijk op welke cijfers Wilders zijn uitspraak heeft gebaseerd.
De cijfers over 2020 die we hebben opgevraagd bij het CBS, laten zien dat het aandeel geboren kinderen met een niet-westerse migratieachtergrond in 2020 in geen van de grote steden in de buurt van de 50 procent lag. Onderstaande grafiek maakt duidelijk dat het percentage geboren kinderen met een niet-westerse migratieachtergrond onder de 40 procent procent ligt in de drie grote steden.
Opvallende trend
Nog opvallender is dat er zich een neerwaartse trend voordoet. Zowel in absolute als in relatieve zin is er geen groei, maar juist een afname in de drie grote steden over de afgelopen twee decennia. In 2000 lag het percentage baby’s met een niet-westerse achtergrond rond de vijftig procent, maar in de afgelopen twintig jaar is dat gedaald tot tussen de dertig en veertig procent.
In de meest recente jaren is de afname afgevlakt. Vooralsnog is het zeer onwaarschijnlijk om aan te nemen dat deze neerwaartse trend zich in 2021 drastisch heeft omgekeerd.
Wilders suggereerde al eerder – in 2018 – ten onrechte dat het aantal jongeren onder de 25 jaar in de grote steden in toenemende mate niet-westers zijn. Een factcheck van Nieuwscheckers bewees toen dat dit onjuist was.
Conclusie
In 2020 had minder dan veertig procent van de geboren baby’s in de drie grote steden in Nederland een niet-westerse migratieachtergrond. Over de afgelopen twee decennia zien we bovendien een afname in het aantal baby’s met een niet-westerse migratieachtergrond in de drie grote steden. De bewering van Wilders is dus onjuist.