Alleen in fantasieverhalen zit grafeenoxide in covidvaccins

In tal van landen doken vorig jaar alarmerende berichten op over een gevaarlijke stof in COVID-vaccins, grafeenoxide. Factcheckers waren er druk mee: de Spaanse factcheckers van Verifica verzamelden meer dan zeventig factchecks en zetten die op een wereldkaart.

In Nederland verschenen de beweringen over grafeenoxide onder meer op de extreem-rechtse, antisemitische complotsite Frontnieuws, onder de  kop: ‘“Hoe lang zullen de gevaccineerden leven?” Het antwoord van de uitvinder van grafeenoxide zal je doen gruwelen.’ [archive.org] Wat is grafeenoxide? En wat zijn de bronnen van deze waarschuwingen tegen vaccins?

Grafeenoxide is een stof die ontstaat wanneer het materiaal grafeen in aanraking komt met lucht. Grafeen zit onder andere in grafiet, dat in de vulling van potloden te vinden is. Grafeen is een platte laag koolstofatomen die op elkaar gestapeld kunnen worden. Die lagen op elkaar vormen dan grafiet.

Grafeen is een bijzonder materiaal, omdat het heel stabiel is. Daardoor is het erg sterk (wel 200 keer sterker dan staal) en kan het goed elektriciteit en warmte geleiden. Grafeenoxide lijkt erg op grafeen, maar het is makkelijker op te lossen in water en vloeistoffen. Er wordt op dit moment veel onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om grafeenoxide te gebruiken als een soort hulpstof om medicijnen makkelijker in het lichaam te verspreiden. Dit suggereert al dat grafeenoxide niet schadelijk is voor het menselijk lichaam.

De wijdverspreide claims over grafeenoxide zijn om verschillende redenen onwaar. Een groot aantal factchecks toonde al aan dat er echt geen grafeenoxide in covidvaccins zit. Een woordvoerder van Pfizer liet aan Reuters weten dat het bedrijf geen grafeenoxide gebruikt in vaccins en ook op de ingrediëntenlijsten van de andere beschikbare vaccins is nergens grafeenoxide te vinden.

Het artikel van Reuters en deze factcheck van Knack wijzen ook op het feit dat vaccinaties doorzichtig zijn. Stoffen die grafeen of grafeenoxide bevatten, zelfs al is het een kleine hoeveelheid, zouden bruin of zwart moeten zijn. Coronavaccins zijn doorgaans doorzichtig of heel licht gekleurd, wat het onwaarschijnlijk maakt dat ze grafeenoxide bevatten.

Ook vertelt Kees Flipse (Technische Universiteit Eindhoven), die al jaren onderzoek doet naar grafeen, dat het naar zijn weten niet mogelijk is dat 5G-straling grafeen sterk magnetisch maakt. Het is wel mogelijk om grafeen op een andere manier zwak magnetisch te maken, maar Flipse kan zich niet voorstellen dat zulk zwak magnetisch grafeen dodelijk is.

Waar de hardnekkige verhalen over grafeenoxide in vaccins precies ontstonden, is niet bekend. Wel is van een aantal veel genoemde bronnen duidelijk dat ze onbetrouwbaar zijn of zelfs niet bestaan.

Zo beroept het artikel van Frontnieuws (9 nov. 2021, archive.org) zich op ene ‘dr. Mylo Canderian’, die in 1938 geboren zou zijn op Corfu als Milos Iskanderianos, voor de WHO heeft gewerkt en grafeenoxide heeft uitgevonden. Het is vreemd dat zo’n prominente wetenschapper nauwelijks terug te vinden is op het web, behalve op complotsites. Er is een LinkedIn-account op naam van Canderian, ‘Patent Specialist, Licensing, Technologist‘, dat verder niet meer informatie geeft dan dat hij in Santa Barbara zou wonen en werkt als zelfstandige. Zelfs collega-complotsite Niburu [archive.org] gelooft niet dat Canderian bestaat.

Een andere veelgenoemde bron – ook in het artikel van Frontnieuws – is Karen Kingston. Zij werkte meer dan twintig jaar geleden bij Pfizer als marketingvertegenwoordiger, maar ze gaf in juli 2021 een interview bij de Stew Peters Show waarin ze werd geïntroduceerd als farmaceutisch analist. De Stew Peters Show wordt gehost door een Amerikaanse, rechtse complotdenker. Spotify verwijderde eind vorig jaar nog een aantal van zijn podcasts, omdat hij daarin desinformatie verspreidde. In het interview claimt Kingston dat er deeltjes grafeenoxide ‘verstopt’ zitten in de vaccins. Dit ontkrachtten onder andere Reuters en AFP vorig jaar al.

Een andere veel aangehaalde bron is een document uit juli 2021, dat is ondertekend door Pablo Campra, een Spaanse hoogleraar. Hoewel de geruchten over grafeenoxide al sinds 2020 op het internet circuleren, kregen die een boost door dit document. Volgens de Universiteit van Almería, waar Campra werkt, hadden de claims geen enkele legitieme grond. De universiteit heeft publiekelijk afstand gedaan van Campra’s onderzoek. Als reden geeft de universiteit onder meer dat het onderzoek is gebaseerd op een onbekend sample waar de herkomst niet van te traceren was.

De meest dramatische verbeelding van de fantasie over grafeenoxide in COVID-vaccins is te vinden in een video die onder meer is verspreid door Ab Kuijer. Kuijer (FVD) was in 2021 kandidaat voor de Tweede Kamer en viel op als aanhanger van extreme complottheorieën. Op 5 januari deelde Kuijer op zijn Gettr-account een link naar een video waarin onder andere animaties te zien zijn waarin mensen naar hun hoofd grijpen terwijl hun bloedvaten zwart kleuren van de grafeenoxide, die is gemagnetiseerd door het 5G-netwerk.

De video  is op verschillende websites te vinden, maar komt oorspronkelijk van de website freeworldnews.tv, deel van het imperium van de beruchte Amerikaanse complotdenker Alex Jones. Jones verspreidt al jaren desinformatie over allerlei onderwerpen, van 9/11 tot de huidige pandemie. Zijn websites en nieuwskanalen bevatten video’s van verschillende auteurs, die zijn ‘goedgekeurd’ door Jones.

De video is niet prettig om te bekijken. Hij begint met beelden van Auschwitz met daarbij de tekst “in their footsteps” (in hun voetstappen) – vaccinatieprogramma’s worden vergeleken met de Holocaust. Vervolgens toont de video de animaties van de zwart wordende bloedvaten, afgewisseld met beelden van zogenaamde grafeenoxidedeeltjes die zichzelf herstructureren onder invloed van 5G-straling. De zwarte bolletjes zijn alleen geen grafeenoxide, maar een wetenschappelijk experiment met kogellagers en elektriciteit, niet 5G-straling, van Stanford University uit 2014.

De video eindigt met schokkende beelden van demonstranten die doodgeschoten worden met traangaspatronen tijdens demonstraties in Irak in 2019. De video misbruikt de beelden door te beweren dat deze beelden mensen in Israël tonen, een land dat voorloopt op het gebied van vaccineren. De video suggereert dat de mensen niet overlijden door traangasgranaten, maar door grafeenoxide in coronavaccins. Zie voor factchecks van deze beelden AFP en Bellingcat.

De grafeenoxide-video is gemaakt door een kanaal op freeworldnews.tv dat ‘In that moment’ heet. Dit kanaal wordt beheerd door ene Gary Tyme, die beweert dat hij een specialist is op acht verschillende vakgebieden en dat hij wel 680 keer is geciteerd in wetenschappelijk werk in al die acht verschillende disciplines. Daarnaast zou hij ook Kong Fu meester zijn.

Zijn naam is nergens terug te vinden in de databases van Princeton, Oxford en Harvard, waar hij zegt in te staan. Ook in PubMed, de grootste database met medische publicaties, staan geen publicaties onder de naam Tyme. Zijn naam is wel terug te vinden op verschillende complotfora en op de Russische variant van Facebook: vk.com. Ook daar post hij allerlei links en berichten over complottheorieën. Op vk.com staat opvallend genoeg niets over zijn academische carrière, behalve dat hij gestudeerd heeft aan de University of Hull in het Verenigd Koninkrijk. Een foto ontbreekt overal.

Een van de complotdenkers die ook video’s maakte over grafeen en vaccins is de Duitse chemicus Andreas Noack. Rondom deze man doen de wildste verhalen ronde. Hij liet zich via een video kritisch uit over corona en vaccinaties en claimt mede op basis van Campra’s conclusies dat vaccins dodelijk zijn. Zijn video laat ook gelijk zien dat er veel variatie bestaat in de claims rond grafeenoxide. Noack verbindt de grafeenoxide niet met 5G en beweert ook dat de stof grafeenhydroxide is. Andere sites beweren weer dat er juist ‘gewoon’ grafeen in de vaccins zit.

Kort nadat Noack de video online zette, overleed hij. Zijn plotselinge dood werd gelijk een bron van wilde geruchten. Op verschillende fora en websites circuleren video’s van zijn vrouw. Zij beweert haar man is vermoord door de Duitse overheid om hem de mond te snoeren. In werkelijkheid blijkt Noack onderweg naar het ziekenhuis te zijn overleden door een medisch noodgeval dat natuurlijk van aard was.

De internationaal verspreide claims over grafeenoxide in vaccins gaan gepaard met grootse, ongefundeerde verhalen en surrealistische video’s. Ten eerste wordt grafeenoxide niet verwerkt in de beschikbare coronavaccins. Verder is grafeenoxide niet magnetisch te maken door 5G-straling, laat staan dat daarmee dodelijke effecten kunnen worden opgewekt. Tot slot zijn de bronnen die vaak worden gebruikt ronduit onbetrouwbaar.