“TTIP levert ons 0,2 tot 2 procent groei op.” Dat zei Tweede Kamerlid Han ten Broeke (VVD) in Het Buitenlanddebat van De Balie om duidelijk te maken dat Nederland baat heeft bij dit vrijhandelsverdrag. Hoewel de cijfers juist zijn, is de context misplaatst en de groei verwaarloosbaar.
Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
Na enkele telefoontjes komen we te weten dat Ten Broeke zich baseert op een recent literatuuronderzoek [pdf] van het CPB dat gaat over de economische impact van TTIP, het handelsverdrag tussen de Europese Unie en Verenigde Staten. Hierin scheppen de onderzoekers enige duidelijkheid in de wirwar van – in hun ogen – onbetrouwbare onderzoeken. Het feit dat de VVD’er zich een tiende procent vergist, nemen we even voor lief. De ondergrens die het literatuuronderzoek hanteert is namelijk niet 0,2 maar 0,3 procent.
Belangrijker is: wat betekenen deze cijfers? Volgens de uitspraak van Ten Broeke zou het handelsverdrag tussen de VS en de Europese Unie (EU) óns, Nederland, groei opleveren. Dat het over inkomensgroei gaat, vermeldt de VVD’er er niet bij. In het literatuuronderzoek staat dat door het sluiten van TTIP het gemiddelde inkomen van de EU en de VS samen, met 0,3 tot 2 procent zal stijgen. Een erg algemene uitspraak dus over de EU en de VS samen; het is de vraag of deze percentages ook specifiek voor Nederland gelden.
Inkomensgroei verwaarloosbaar
Econoom en expert op het gebied van handelsverdragen, Tristan Kohl (Rijksuniversiteit Groningen), vindt dat we niet blind op deze cijfers kunnen vertrouwen: “Een dergelijke inkomensgroei is verwaarloosbaar. Handelsbarrières tussen de EU en VS zijn al historisch laag. Een inkomensgroei van 2 procent vind ik aan de hoge kant.”
Het onderzoek van de Europese werkgroep TTIP heeft volgens Kohl cijfers die meer in de buurt komen van de werkelijkheid. Hij voegt daaraan toe dat onderzoeken op dit gebied niet zo objectief zijn als ze lijken omdat inkomensgroei lastig door te rekenen is. “Het ligt er maar net aan welke studie je gelooft,” aldus Kohl.
In het betreffende rapport van de Europese Werkgroep TTIP[[Een Europese werkgroep stelt de Europese instellingen (o.a. Europese Commissie, Europees Parlement, Raad van Ministers) in staat extra specialistische kennis in huis te halen. Op deze manier kan in een vroeg stadium draagvlak worden gecreëerd voor beleidsvoorstellen en is het mogelijk om inzicht te verkrijgen in de belangen van doelgroepen waarvoor de regelgeving is bestemd.]], gepresenteerd op de website van de Rijksoverheid [pdf], wordt wel over Nederland gesproken. Zij schrijven over een voordeel voor inkomensgroei van 0,3 tot 0,7 procent. Aanzienlijk minder dus dan de cijfers van het CPB.
Conclusie
VVD’er Ten Broeke wist waar hij het over had toen hij zei dat TTIP ons 0,2 tot 2 procent groei oplevert. Hij baseerde zich op een rapport van het CPB. De VVD’er vergat er bij te vermelden dat het hierbij om inkomensgroei gaat, maar dat is een detail. Of de percentages voor Nederland gelden weten we echter niet zeker, omdat het CPB het louter heeft over de EU en VS samen. De Europese Werkgroep TTIP heeft wel cijfers over Nederland en komt met een schatting van 0,3 tot 0,7 procent inkomensgroei. Wat lager dus dan Ten Broeke noemde. Met de kanttekening dat dit soort cijfers schattingen zijn en geen harde feiten.