Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
Bewering
Nederlanders betalen de hoogste prijs ter wereld voor benzine.
Oordeel
Waar
Bron van de bewering
Op 3 november 2021 debatteerde de Tweede Kamer over het infrastructuurbeleid. Namens de PVV pleitte Barry Madlener voor het investeren in het Nederlandse hoofdwegennet. Daarnaast ageerde hij tegen de hoge benzineprijs in Nederland. Hij vatte het PVV-standpunt samen als:
“Wij willen betaalbare brandstof. Wij willen voldoende, brede en veilige wegen. En wij willen moderne, betaalbare auto’s voor iedereen. Verlaag die hoge brandstofprijzen.”
De benzineprijs in Nederland is de PVV een doorn in het oog, omdat die hoger is dan in de ons omringende landen. Sterker nog, nergens anders in de wereld is benzine zo duur als in Nederland, zo maakt Madlener duidelijk tijdens het debat:
“Nederlanders betalen de hoogste prijs ter wereld voor benzine.”
Waarom is dit waar?
Op de website globalpetrolprizes.com worden de benzineprijzen van alle landen in de wereld bijgehouden. Als we de ranglijst bekijken, zien we dat de benzine extreem goedkoop is in Venezuela en Iran: minder dan vijf eurocent per liter.
Ten tijde van de claim, in november, stond Hong Kong op nummer één. Dat is ten tijde van het verschijnen van deze factcheck nog steeds het geval. Dat is dus waar de benzine het allerduurst is.
In Hong Kong was de benzineprijs in de periode van 18 oktober 2021 tot en met 24 januari 2022 gemiddeld €2,31 per liter, met een minimum van €2,29 per liter en een maximum van €2,35.
Ook Nederlanders betalen veel voor benzine ten opzichte van andere landen. Nederland staat op de lijst van globalpetrolprizes.com op de tweede plaats, net onder Hong Kong.
In Nederland was de gemiddelde prijs van benzine in de periode van 18 oktober 2021 tot 24 januari 2022 gemiddeld €1,98 per liter, met een minimum van €1,94 per liter en een maximum van €2,01.
Nederlanders betalen dus niet de hoogste prijs ter wereld. Dat doen de inwoners van Hong Kong. Als we Madlener om een reactie vragen, antwoordt hij:
“Hong Kong is geen land, Nederland wel. Van alle landen ter wereld zijn de benzineprijzen dus het hoogst in Nederland en betalen de Nederlanders dus de hoogste benzineprijzen ter wereld. Je kan toch geen appels met peren vergelijken.”
Hong Kong is inderdaad geen land. Lange tijd was de stad een Britse kroonkolonie, sinds juli 1997 is Hong Kong een speciale bestuurlijke regio die deel uitmaakt van de Volksrepubliek China. In China liggen de benzineprijzen significant lager, op gemiddeld €1,09 euro per liter.
Waarom is de benzine zo duur in Nederland en Hong Kong?
Rest de vraag waarom de benzineprijzen in Nederland en Hong Kong zo hoog zijn. De Volkskrant publiceerde ongeveer een maand voordat Madlener zijn uitspraak deed een artikel dat ingaat op de hoge benzineprijs in Nederland.
Dat de benzine hier duurder is dan in andere landen is voornamelijk te wijten aan de belasting van benzine. Zo betalen Nederlanders per liter benzine circa 81 cent accijns en zo’n 35 cent btw: meer dan de helft van verkoopprijs bestaat dus uit belasting (zie de uitleg van de ANWB).
De belangrijkste oorzaak voor de hoge brandstofprijzen in Hong Kong blijkt in een andere hoek te liggen, namelijk de dure grond. De overheid verhuurt grond aan exploitanten van benzinetankstations. Dat gaat per opbod. The South China Morning Post (artikel is gratis te lezen op Yahoo News) meldde vorig jaar dat door grondschaarste en toegenomen concurrentie tussen 2010 en 2020 de erfpacht voor benzinestations met meer dan 400% was gestegen. Zo’n 70% van de kosten voor benzinestations bestaat uit erfpacht.
Conclusie
Strikt genomen betalen Nederlanders niet de allerhoogste prijs voor benzine ter wereld. Maar Nederland is wel het land waar de benzine het duurst is. Bovendien is in Nederland na Hong Kong de benzine het duurst. Daarom beoordelen we de uitspraak van Madlener als juist.
