Mos roken? Wiet blijft logischer keuze

Nederlands mos geeft dezelfde high als wiet

Onwaar

Faqt.nl publiceerde op 25 oktober een artikel over levermossen die de welbekende ‘high’ veroorzaken. Deze mossen zijn volgens de website een goedkope vervanger van wiet: “Je kunt net zo goed naar het bos, daar is het gratis. Het bereikt de hersens en veroorzaakt daar het bekende high.” Aanleiding is het een dag eerder gepubliceerde onderzoek naar de werking van het stofje PET, wat in bepaalde soorten levermos uit de tropen en subtropen zit.

Ook de website Axed bracht het nieuws over levermossen als een positieve boodschap voor wietgebruikers in Nederland met de titel: ‘’Onderzoekers ontdekken dat je stoned kan worden van mos’’. Verderop in het artikel beweert de auteur dat deze mossen in zowel warme als koude gebieden groeien, dus ook in Nederland.

In de publicatie beschrijven onderzoekers onder leiding van Jürg Gertsch, van de Universiteit van Bern, hun muizenproeven met PET. Zulk onderzoek kan een opstap zijn naar medicinaal gebruik van het stofje. In het onderzoek wordt de vergelijking gemaakt tussen PET uit mos en THC uit wiet. Bij muizen er een vergelijkbare reactie te zien na toediening van beide stoffen: verhoogde lichaamstemperatuur, pijnvermindering, stijfheid en verminderde bewegelijkheid.

Echt baanbrekend is het onderzoek niet, stelt professor moleculaire fysiologie aan de Universiteit van Leiden, Mario van der Stelt.  PET is al in de jaren 90 ontdekt en er is een grotere dosis PET nodig om dezelfde reactie te veroorzaken, vertelt hij. “PET en THC beïnvloeden dezelfde receptoren in de hersenen, maar PET is 20 keer minder actief op de receptor dan THC. Het verschil is terug te zien in de hoeveelheid gebruikte PET. Bij muizen is  normaal 1 mg/kg THC nodig om de psychoactieve effecten op te wekken en in dit onderzoek is 50 mg/kg PET gebruikt, 50 keer zoveel.”

Bovendien is meer mos nodig om dezelfde hoeveelheid werkzame stof te vergaren. Nederwiet bevat gemiddeld 17 procent THC. Een extract van Radula mos bevat volgens de onderzoekers 0.7 tot 7 procent PET, een relatief lage hoeveelheid werkzame stof.

De levermossoorten waar het hier om gaat behoren tot het genus Radula. Ze komen voor in tropische en subtropische gebieden in Japan, Nieuw-Zeeland en Costa Rica. Er komt in Nederland ook een levermos voor uit dezelfde familie (Radula complananta), maar die bevat geen PET, laat Gertsch via de mail weten. “De Radula-soorten die wij onderzoeken groeien alleen in een tropisch of subtropisch klimaat en komt niet voor in Europa. De Europese tak van de Radula bevat geen PET.”

Carreira, een van de andere auteurs van het onderzoek, geeft aan dat gebruik voor consumenten nog ver weg is: “Dit mos is moeilijk te verbouwen en te telen. Daarbij is het verboden om de Radula te exporteren, want dan schend je het verdrag wat biologische diversiteit beschermd.”

In het onderzoek wordt voorzichtig beargumenteerd dat PET mogelijk minder bijwerkingen heeft, die verantwoordelijk zijn voor geheugenverlies, haarverlies en meer biologische processen. Van der Stelt is sceptisch: “THC en PET werken op dezelfde manier, dus je neemt niet aan dat je minder bijwerkingen hebt. Misschien heb je minder bijwerkingen omdat PET zwak potent is: het werkt gewoon bijna niet.”

Toch is een waarschuwing volgens Van der Stelt op zijn plaats: “Als mensen claimen dat je high kan worden van mos kan dat zorgen voor gevaarlijke situaties. Er zijn gevallen bekend waar synthetische cannabinoïden worden gespoten op plantextracten, met levensgevaarlijke situaties tot gevolg. Daar zijn zelfs doden bij gevallen.”

Het klopt dat de werkzame stof PET uit levermos bij muizen een vergelijkbaar effect heeft als THC uit wiet. Op mensen is PET evenwel nog niet getest, en ondanks de beweringen online kan niet worden gesteld dat PET dezelfde high geeft als THC. De bewering dat deze werkzame stof te vinden is  Nederlandse mossoorten klopt niet.

• Chicca, A. et al (2018). Uncovering the psychoactivity of a cannabinoid from liverworts associated with a legal high. Science Advances, 4(10), 1-11.