Reuzenrat in Oekraïense loopgraven is een Zuid-Amerikaans knaagdier

Ratten zo groot als een AK-47 teisteren de loopgraven in Oekraïne

Onwaar

Meerdere DPG-kranten waaronder veel regio-edities van het AD en Het Parool brachten op 5 december hetzelfde artikel over grote aantallen muizen en ratten die Oekraïense en Russische soldaten in de loopgraven tot plaag zijn. Het verhaal gaat in op de oorzaken en de inzet van katten om de plaag te bestrijden.

Terloops wordt er ook melding gemaakt van uitzonderlijke exemplaren. “Er circuleren foto’s van Russische soldaten met dode ratten ‘zo groot als een AK-47’. Voor de maat is zo’n machinegeweer naast een rat gelegd.” In het AD haalt die signalering de kop: ‘Ratten zo groot als een AK-47’ teisteren de loopgraven in Oekraïne, kruipen zelfs in slaapzakken. In het AD-artikel wordt een post op X getoond ter illustratie.

Op X circuleren meer posts van een enorme rat naast een Kalasjnikov of AK-47. Volgens sommigen is de foto gemaakt in het oosten van Oekraïne, maar dat is niet sluitend te verifiëren. Het geweer is inderdaad een AK-47 en die meet 88 centimeter. De rat is weliswaar kleiner, maar haalt naar schatting toch de 60 centimeter.

Dat is opvallend groot, een stuk meer dan een bruine rat, die van snuit tot staarttip 40 centimeter kan halen. Zou het een andere diersoort kunnen zijn? Nieuwscheckers denkt al snel aan een muskusrat, een knaagdier dat leeft in waterrijke gebieden, en in Nederland al jaren wordt bestreden. De muskusrat kan inclusief staart zestig centimeter bereiken en ruim anderhalve kilo. Dat past aardig bij het beest op de foto.

Toch blijft er iets knagen, en dat blijkt terecht. Ecoloog Daan Bos heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar de voorkeuren en bestrijding van de muskusrat, en hij mailt direct terug dat het beest op de foto een andere diersoort moet zijn. “Het is geen muskusrat. Die dieren hebben een geschubde/kale zijdelings afgeplatte staart.”

Bos denkt dat het een beverrat zou kunnen zijn, maar de foto laat niet alle details van het dier goed zien. Hij stuurt daarom de foto door naar muskus- en beverrattenbestrijder Henk Wolf van het waterschap Hunze en Aa’s. Wolf concludeert op basis van de kop, oren, vacht en zwemvliezen op de achterpoten dat het beest op de foto inderdaad een beverrat is.

De beverrat komt oorspronkelijk uit Zuid-Amerika en is een van de meest succesvolle invasieve exoten die de voorbije eeuw grote delen van de wereld heeft veroverd, inclusief Oekraïne. Op Reddit is een video te vinden waar een beverrat omzichtig een Oekraïense soldaat benadert.

De beverrat (ook wel nutria of coypu genaamd) is een knaagdier dat de voorkeur geeft aan waterrijke gebieden, waar ze in de buurt van het water holen graven. Het zijn planteneters die inclusief staart een meter lengte kunnen bereiken en een gewicht van zeven kilo. Dat is flink meer dan een gewone bruine rat: op deze pagina staan beide soorten naast elkaar afgebeeld.

Bij een eerste kennismaking is de verwarring met de bruine rat wel begrijpelijk; wie de kop goed bekijkt ziet meer de trekken van een bever. De naam beverrat is kortom niet heel slecht gekozen. Ondanks zijn uiterlijk en naam is de beverrat meer verwant met de cavia en chinchilla dan de bruine rat.

Het is overigens zeer de vraag of dit plantenetende, holen gravende waterdier op dit moment een plaag vormt op het Oekraïense slagveld. De levensstijl en voedselvoorkeur lijken niet op een bruine rat, die erom bekend staat de omgeving en het afval van mensen op te zoeken. Het zou kunnen dat de dode beverrat naast de AK-47 doelgericht is afgeschoten, al dan niet voor consumptie.

De dode reuzenrat naast een AK-47 is geen fors uitgevallen bruine rat maar een beverrat, een uit Zuid-Amerika afkomstig knaagdier.