Zelensky bezit vijf appartementen en hoogstens 30 miljoen dollar

President Zelensky van Oekraïne bezit 15 huizen (waaronder een in Florida van 35 miljoen dollar), 3 privévliegtuigen, heeft 1,2 miljard dollar op buitenlandse bankrekeningen staan en heeft een maandelijks inkomen van 11 miljoen dollar.

Onwaar

X-gebruiker Margie plaatste op 1 maart een bericht waarin een hele lijst van bezittingen aan de Oekraïense president Volodymyr Zelensky wordt toegeschreven. Hij zou eigenaar zijn van 15 huizen, waaronder één in Florida ter waarde van 35 miljoen dollar, en 3 privévliegtuigen. Ook zou Zelensky in het buitenland gespekte bankrekeningen hebben ter waarde van 1,2 miljard dollar. Daar zou ook nog eens 11 miljoen bij komen elke maand. De suggestie wordt gewekt dat buitenlandse steun hieraan besteed wordt. Binnen drie dagen werd dit bericht meer dan 220.000 keer bekeken en duizend keer geretweet.

Deze bewering werd oorspronkelijk gedaan in het Engels, wat ook blijkt uit het feit dat in de bewering gesproken wordt over bedragen van dollars en niet euro’s. Zo werd hij begin maart en eind februari meerdere keren gepost op Engelstalige X-accounts, bijvoorbeeld hier en hier. Maar de bewering is veel ouder dan deze maand. Zo werd hij begin 2023 ook gepost op X en in april 2022 op Facebook door de Canadese politicus Nicolas Tétrault.

Volgens PolitiFact is de eerst bekende publicatie van de bewering van 23 februari 2022, een dag voor de Russische inval van Oekraïne. De bewering komt van de website EPrimefeed, waar anonieme gebruikers toentertijd artikelen konden plaatsen. Tegenwoordig biedt de site sporadisch nieuwsartikelen aan van auteurs met stock afbeeldingen als profielplaatjes.  

De bewering deed de afgelopen jaren meerdere keren de ronde op sociale media. Dit trok toen ook de aandacht van factcheckers bij PolitiFact, USA Today en de Nederlandse tak van DPA. Verder circuleren over een villa in Florida ter waarde van 20 miljoen dollar in het bezit van Zelensky al langer andere berichten, die zijn onderzocht door Newsweek, Euronews en France24. Wat schreven de andere factcheckers over deze beweringen en wat is er sindsdien veranderd?

In het bericht van Margie staat dat het huis in Florida geen 20 miljoen, maar 35 miljoen dollar waard is. Beide kloppen niet. Eind 2023 stond de villa voor 11 miljoen te koop op Zillow en sindsdien is de prijs verder gezakt: begin 2024 is de villa voor ongeveer 7,6 miljoen dollar verkocht. De eigenaren in 2023 waren volgens onderzoek van France24 geregistreerd als Daniel en Carol in de openbare registers van het betreffende district. De naam Zelensky was nergens terug te vinden en komt volgens USA Today ook nergens voor in de openbare registers in heel Florida.

Hoe zit het dan met het vermogen van Zelensky? Het klopt dat hij schimmige buitenlandse zaken bedreven heeft: in 2021 onthulde het Organized Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP) dat Zelensky en mensen die dicht bij hem staan in de Pandora Papers genoemd worden. Dat zijn gelekte documenten waarin schimmige handelingen van politici gedocumenteerd staan, vergelijkbaar met de Panama Papers uit 2016. 

Volgens de Pandora Papers hebben Zelensky en zijn naasten op zijn laatst in 2012 een netwerk van offshorebedrijven in belastingparadijzen opgezet. Dit werd gedaan via Kwartal 95, het televisiebedrijf waar Zelensky televisieprogramma’s voor maakte toen hij werkte als cabaretier. Aan het begin van zijn presidentschap heeft Zelensky zijn aandelen in Kwartal 95 aan zijn vriend en voormalig adviseur Serhiy Shefir overgedragen.

De Pandora Papers laten niet zien hoeveel de buitenlandse bedrijven van Zelensky waard zijn. Maar de claim dat hij een miljardair is, is sterk overdreven. Hij komt bijvoorbeeld niet voor op de miljardairslijsten van Forbes of Bloomberg. Volgens Forbes zijn er slechts vijf Oekraïense miljardairs en op de lijst van Bloomberg staat er maar één. Geen van hen heet Zelensky. 

Het daadwerkelijke inkomen van Zelensky en zijn gezin was volgens zijn meest recente aangifte uit 2023 12,4 miljoen Oekraïense grivna of ongeveer 300 duizend dollar volgens de wisselkoers op 3 maart 2025. Zelensky zelf zou daar 180 duizend dollar aan bijdragen. Zijn maandelijkse inkomen was volgens zijn aangifte in 2020 336 duizend grivna of 8000 euro. Forbes schatte zijn vermogen in 2022 tussen de 20 en de 30 miljoen dollar, inclusief zijn vermogen in 2020 (18 miljoen grivna of ongeveer 433 duizend dollar) en de waarde van het onroerend goed dat hij bezit. Het bedrag in dollars zal tegenwoordig lager zijn, aangezien de waarde van de grivna sinds 2022 sterk gedaald is.

Forbes geeft op basis van de aangifte van Zelensky uit 2020 ook een kort overzicht van zijn onroerend goed: vijf appartementen (waarvan hij van twee mede-eigenaar is), één stuk commercieel vastgoed en vijf parkeerplaatsen. In 2020 heeft hij ook een huis en een stuk grond verkocht. In de aangifte voor 2023 staat dat er geen noemenswaardige veranderingen waren op het gebied van onroerend goed. 

Verder blijkt uit de Pandora Papers dat via offshorebedrijven appartementen in Londen zijn gekocht, maar er is geen bewijs voor dat Zelensky daar direct iets mee te maken heeft. Ook zijn de appartementen gekocht voor de oorlog in Oekraïne begon. De buitenlandse steun zal dus niet aan die appartementen uitgegeven zijn. 

Ten slotte is er nergens bewijs dat Zelensky privévliegtuigen bezit.

Zelensky is er sinds het begin van de oorlog in Oekraïne vaker van beschuldigd dat hij dure en luxe buitenlandse bezittingen zou hebben. Zo zou hij eigenaar zijn van twee superjachten, het luxe Highgrove House in het Verenigd Koninkrijk, het huis van Joseph Goebbels, een dure villa aan de Franse Côte d’Azur, een luxehotel in de Franse Alpen en een groot casino in Cyprus. Ook zou zijn vrouw Olena Zelenska miljoenen euro’s hebben uitgegeven bij het shoppen in Parijs en New York.

Al deze beweringen zijn stuk voor stuk ontkracht door factcheckers. Het idee dat Zelensky en zijn naasten miljoenen euro’s uitgeven aan buitenlandse luxeproducten is een sjabloon voor desinformatie. In dit geval waarschijnlijk om twijfels te zaaien over de steun die het westen aan Oekraïne levert, aldus Knack, door Zelensky als corrupt af te schilderen of door de suggestie te wekken dat hij zijn zogenaamde luxe-aankopen financiert met geld dat als steun dient. 

Het bestaan van het nepnieuwssjabloon wordt ook gesignaleerd in eerdere factchecks, wat laat zien dat het hardnekkig is. Dat blijkt ook uit het feit dat andere politici er slachtoffer van zijn. Dit was bijvoorbeeld te zien in Duitsland in de opmaat naar de Bondsdagverkiezingen van 23 februari. Toen werd bondskanselier Scholz ervan beschuldigd dat hij eigenaar was van een luxe villa in Californië en dat Annalena Baerbock, de Duitse minister van Buitenlandse Zaken, een villa in België had gekocht.

Dat Zelensky een miljardair is met een inkomen van 11 miljoen dollar per maand en bezitter is van vele huizen en vliegtuigen, klopt niet. Het is een bewering die al drie jaar rondgaat op sociale media en vaak gecheckt is. Ook met de nieuwste informatie die in 2025 beschikbaar is, blijkt dat het niet klopt: het vermogen van Zelensky wordt op zijn hoogst geschat op 30 miljoen dollar en hij bezit vijf appartementen.